ΓΡΑΦΕΙ Ο Αντώνης Στυλιανού* Επ’ αφορμή των συζητήσεων που υπάρχουν πρωτίστως στο εσωτερικό σε σχέση με τις συνομιλίες στη Γενεύη και το μείζον ζήτημα της μετεξέλιξης της Κυπριακής Δημοκρατίας, το ζήτημα που προκύπτει νομικά αφορά στο θέμα της διαδοχής (succession) ή της συνέχισης κρατών στη βάση του διεθνούς δικαίου. Για το ζήτημα αυτό υπάρχει μεγάλη βιβλιογραφία η οποία το αναλύει στη βάση μάλιστα παραδειγμάτων κρατών που διαδέχτηκαν υφιστάμενα κράτη ή κρατών που συνέχισαν να υπάρχουν νομικά παρά την αλλαγή κάποιων εκ των συνθηκών που τα αφορούσαν. Πρωτίστως θα πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι το διεθνές δίκαιο αναγνωρίζει τη μεταβλητότητα των κρατών, τα οποία σε όλες τις περιπτώσεις αποτελούν ένα εκ των κυριότερων του υποκειμένων. Βασικό όμως αξίωμα του διεθνούς δικαίου είναι το ότι αν δεν υπάρχουν σημαντικοί λόγοι προς το αντίθετο, τα κράτη θεωρούνται ότι συνεχίζουν ακόμη και αν υπάρχει μεταβολή στις κυβερνήσεις τους ή αλλαγή των συνόρων ή της πληθυσμιακής τους σύνθεσης. Προς τούτο, υπάρχει ο σαφής διαχωρισμός μεταξύ διαδοχής και συνέχειας των κρατών.
Σε περίπτωση διαδοχής (succession), η έννοια που αποδίδεται δεν έχει τη σημασία που έχει ο όρος «succession» στην αγγλική γλώσσα και αφορά στην κληρονομική συνέχεια συγκεκριμένης περίπτωσης. Το κράτος που δημιουργείται υπό αυτήν την αρχή θεωρείται νέο κράτος. Στην περίπτωση συνέχισης του κράτους (continuing state ή continuator), παρά την αλλαγή σημαντικών δεδομένων που αφορούν το εν λόγω κράτος, αυτό θεωρείται το ίδιο με την προηγούμενη τάξη πραγμάτων και υπάρχει πλήρης ταύτισή του, για σκοπούς διεθνούς δικαίου, με την προτεραία κατάσταση. Ειδοποιός διαφορά των δυο αποτελεί το ότι στην περίπτωση του κράτους continuator, η νομική του υπόσταση δεν αλλάζει και έχει την ίδια νομική προσωπικότητα έναντι του διεθνούς δικαίου, κατέχοντας όλα τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό. Το ζήτημα της συνέχειας του κράτους είναι ιδιαίτερα σημαντικό και το γεγονός αυτό πρέπει να τονιστεί. Διασαφηνίζει τη νομική του προσωπικότητα από αυτήν ενός νέου κράτους (παρθενογένεση, για παράδειγμα, όπως θα ίσχυε στην περίπτωση της Κύπρου στη βάση του Σχεδίου Ανάν το 2004) και διάδοχου κράτους. Στο ζήτημα της συνέχειας σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η πεποίθηση του ίδιου του κράτους, αλλά και η αναγνώρισή και αποδοχή του ως τέτοιου από τα υπόλοιπα κράτη της διεθνούς κοινότητας. Το διεθνές δίκαιο που αναφέρεται στη διαδοχή είναι αναλυτικό ως προς επιμέρους πτυχές, όπως για παράδειγμα για το ζήτημα της διαδοχής σε διεθνείς συνθήκες. Αντιλαμβανόμαστε ότι το ζήτημα αυτό είναι μείζονος σημασίας, αφού στην περίπτωση της Κυπριακής Δημοκρατίας το ζητούμενο είναι η συνέχισή της και η μετεξέλιξη της πολιτειακής της δομής. *Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.B Law (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
0 Comments
Leave a Reply. |
APXEIO
March 2024
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
|