Τα ευρήματα νέας μελέτης του Πανεπιστημίου Καίημπριτζ εγείρουν την δυνατότητα της πρώιμης διάγνωσης για τα άτομα υψηλού κινδύνου. Μπορεί επίσης να επιτρέψουν στο μέλλον καλύτερη διαλογή των εθελοντών που θα συμμετέχουν σε κλινικές μελέτες.
Ορισμένα αδιόρατα συμπτώματα που προκαλεί η νόσος Αλτσχάιμερ μπορούν να ανιχνευθούν έως και εννέα χρόνια πριν γίνει η οριστική διάγνωση, γεγονός που παρέχει τη δυνατότητα της πρώιμη λήψης μέτρων προστασίας του εγκεφάλου, αναφέρουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Καίημπριτζ.
Οι άνθρωποι με τέτοιου είδους ενδείξεις θα μπορούσαν επίσης να είναι κατάλληλοι υποψήφιοι για κλινικές μελέτες με νέα φάρμακα, εκτιμούν οι ερευνητές.
Η σχετική μελέτη βασίσθηκε στην ανάλυση στοιχείων από την βρετανική βάση βιοϊατρικών δεδομένων UK Biobank. Η βάση αυτή φιλοξενεί λεπτομερείς γενετικές και ιατρικές πληροφορίες για περισσότερο από μισό εκατομμύριο εθελοντές. Οι εθελοντές είχαν ηλικία 40-69 ετών το 2006, όταν άρχισε η συλλογή στοιχείων γι’ αυτούς. Η συλλογή θα συνεχιστεί επί τουλάχιστον 30 χρόνια.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν τη μελέτη τους για να εξακριβώσουν εάν ορισμένες νευροεκφυλιστικές παθήσεις του εγκεφάλου προκαλούν πρώιμες μεταβολές στην νοητική λειτουργία. Οι παθήσεις που εξετάστηκαν ήταν:

• Η νόσος Αλτσχάιμερ
• Η νόσος Πάρκινσον
• Η μετωποκροταφική άνοια
• Η προϊούσα υπερπυρηνική παράλυση (νόσος PSP)
• Η άνοια με σωμάτια Lewy
• Η ατροφία πολλαπλών συστημάτων (MSA)

Οι ερευνητές συνέκριναν σε ασθενείς και υγιείς εθελοντές τα αποτελέσματα σε σειρά τεστ αξιολόγησης των νοητικών δεξιοτήτων. Τα τεστ είχαν διεξαχθεί έως και σχεδόν 9 χρόνια πριν διαγνωστούν τελικά οι ασθενείς με κάποια από τις προαναφερθείσες παθήσεις.
Τέλος, οι ερευνητές εξέτασαν και διάφορες άλλες παραμέτρους της υγείας τους, όπως η διακύμανση του σωματικού βάρους και οι πτώσεις.
Τα ευρήματαΤα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association. Όπως γράφουν οι ερευνητές, οι ασθενείς που εκδήλωσαν τελικά νόσο Αλτσχάιμερ είχαν σχεδόν 9 χρόνια νωρίτερα χειρότερες επιδόσεις στα τεστ που αφορούσαν:

• Την επίλυση προβλημάτων
• Τους χρόνους αντίδρασης
• Την ανάμνηση λίστας με αριθμούς
• Την προοπτική μνήμη (είναι η ικανότητα να θυμόμαστε κάτι που έχουμε να κάνουμε αργότερα)
• Την αντιστοίχιση ζευγών

Ανάλογα προβλήματα παρατηρήθηκαν και στους ασθενείς με κροταφομετωπιαία άνοια, που είναι μία σπάνια κατάσταση.
Οι συμμετέχοντες που εκδήλωσαν τελικά νόσο Αλτσχάιμερ είχαν επίσης αυξημένες πιθανότητες να αναφέρουν μία πτώση κατά το τελευταίο 12μηνο. Στους ασθενείς με PSP, όμως, οι πιθανότητες αυτές ήταν υπερδιπλάσιες. Η νόσος αυτή επηρεάζει την ισορροπία.
Επιπλέον, τόσο οι ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ όσο και με τις υπόλοιπες νευροεκφυλιστικές παθήσεις ανέφεραν φτωχότερη υγεία κατά την αρχική αξιολόγησή τους.
Προσυμπτωματικός έλεγχος«Όταν κοιτάξαμε το ιατρικό ιστορικό των ασθενών, κατέστη σαφές πως είχαν κάποια νοητική διαταραχή πολλά χρόνια πριν γίνουν αισθητά τα συμπτώματά τους», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Nol Swaddiwudhipong, από το Τμήμα Κλινικών Νευροεπιστημών του Καίημπριτζ. «Η διαταραχή ήταν συχνά ανεπαίσθητη, αλλά αφορούσε ευρύ φάσμα των νοητικών λειτουργιών».
Και πρόσθεσε: «Αυτό είναι ένα ακόμα βήμα προς την εξεύρεση ενός τρόπου προσυμπτωματικού ελέγχου των ατόμων υψηλού κινδύνου, ώστε να γίνεται έγκαιρη παρέμβαση. Θα μπορούσαν π.χ. να ελέγχονται προληπτικά τα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών. Ή οι πάσχοντες από υπέρταση ή όσοι διάγουν καθιστική ζωή».

Επιπλέον, η πρώιμη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ θα μπορούσε να χρησιμεύσει για την διαλογή ασθενών για κλινικές μελέτες. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η δοκιμή φαρμάκων πριν εξελιχθούν οι νοητικές βλάβες της νόσου, θα μπορούσε να έχει πιο αξιόπιστα αποτελέσματα για την δράση τους.

Σε μια ανακάλυψη που ίσως τελικά επηρεάσει την έρευνα για νέες αντικαρκινικές θεραπείες, ερευνητές ανακάλυψαν μονοκύτταρους μύκητες να αναπτύσσονται μέσα σε όλους τους καρκινικούς όγκους που εξετάστηκαν, χωρίς μέχρι στιγμής να είναι σαφές αν οι μικροοργανισμοί ευθύνονται για τις νεοπλασίες ή επιταχύνουν την ανάπτυξή τους.
«Η διαπίστωση ότι οι μύκητες απαντούν συχνά σε ανθρώπινους όγκους μάς αναγκάζει να μελετήσουμε καλύτερα τις δυνητικές επιδράσεις τους και να επανεξετάσουμε σχεδόν όλα όσα γνωρίζουμε για τον καρκίνο μέσα από τον φακό του μικροβιώματος», λέει ο Ραβίντ Στράουσμαν του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο.
Ο Στράουσμαν συμμετείχε σε μία από τις δύο μελέτες για το θέμα που δημοσιεύτηκαν την Πέμπτη στην έγκριτη επιθεώρηση Cell.
Η διεθνής ομάδα του εξέτασε δείγματα από 17.401 ασθενείς με 35 μορφές καρκίνου και εντόπισε DNA και κύτταρα μυκήτων σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, αν και κάθε τύπος καρκίνου βρέθηκε να συνυπάρχει με διαφορετικά είδη μυκήτων.
Για παράδειγμα, ένα είδος μύκητα βρέθηκε να συνδέεται με τον καρκίνο του στήθους σε ασθενείς άνω των 50 ετών, ενώ ένα άλλο είδος φαίνεται πως χαρακτηρίζει τον καρκίνο του πνεύμονα.
Σε πολλές περιπτώσεις, επισημαίνουν οι ερευνητές, οι μονοκύτταροι μύκητες βρέθηκαν στο εσωτερικό των καρκινικών κυττάρων.
Καλλιέργειες μυκήτων σε τρυβλία Πετρί. Είδη που ζουν στο δέρμα ανιχνεύονται και σε ορισμένους καρκίνους (Wikimedia Commons / CC BY-SA 3.0)
Στη δεύτερη μελέτη, ερευνητές διαφόρων αμερικανικών ιδρυμάτων εξετάζουν δείγματα καρκίνων του πεπτικού συστήματος, του πνεύμονα και του στήθους και εντοπίζουν μύκητες από τα γένη Candita, Blastomyces και Malassezia αντίστοιχα. Τα υψηλά επίπεδα μυκήτων Candida, οι οποίοι είναι μέρος της φυσιολογικής μικροχλωρίδας του εντέρου αλλά και προκαλούν και λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων, βρέθηκε να συνδέεται με υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής και μεγαλύτερη πιθανότητα μετάστασης και θανάτου.
Παραμένει ωστόσο ασαφές αν υπάρχει αιτιώδεις σχέση ανάμεσα στους μονοκύτταρους μύκητες και τον καρκίνο, ή αν η σχέση είναι έμμεση, επειδή για παράδειγμα οι καρκινικοί όγκοι προσφέρουν με κάποιο τρόπο φιλόξενο περιβάλλον για τον πολλαπλασιασμό των μικροοργανισμών.
Ασαφές παραμένει επίσης πώς καταφέρνουν οι μύκητες να περάσουν μέσα στο ανθρώπινο σώμα και να εγκατασταθούν στους όγκους.
Κατά κάποιο τρόπο όμως η παρουσία τους δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς οι μύκητες είναι αναπόσπαστο τμήμα της μικροχλωρίδας του εντέρου, του στόματος και του δέρματος, επισημαίνει ο Ρομπ Νάιτ του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο στο Σαν Ντιέγκο, μέλος της ομάδας που υπογράφει την πρώτη δημοσίευση.
«Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν την άποψη ότι το μικροβίωμα στο σύνολό του είναι βασικό στοιχείο της βιολογίας του καρκίνου» σχολίασε ο συνεργάτης του, Γκρέγκορι Σέπικ-Πουρ.
Για τη διερεύνηση αυτής της μυστηριώδους συνύπαρξης απαιτούνται περαιτέρω μελέτες, οι οποίες μεταξύ άλλων θα πρέπει να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα πέραν πάσης αμφιβολίας.
Όπως σχολίασαν στον δικτυακό τόπο του Nature ανεξάρτητοι ειδικοί, πολλοί από τους μύκητες που ανιχνεύθηκαν βρίσκονται παντού στο περιβάλλον, κάτι που σημαίνει ότι τα δείγματα δεν αποκλείεται να επιμολύνθηκαν μετά τη συλλογή τους.
Το γεγονός όμως ότι οι μικροοργανισμοί εντοπίστηκαν με δύο ανεξάρτητες μελέτες υποδεικνύει ότι η απίθανη συνύπαρξη είναι υπαρκτό φαινόμενο.