H 3η Απριλίου του 1968 είναι μία ημερομηνία ορόσημο στην ιστορία των ταινιών επιστημονικής φαντασίας. Εκείνη την Τετάρτη έκαναν πρεμιέρα στις αίθουσες των ΗΠΑ δύο ταινίες που άλλαξαν για πάντα το είδος του sci-fi, «Ο Πλανήτης των Πιθήκων» του Φράνκλιν Σάφνερ και το «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ (για την ακρίβεια ο «Πλανήτης» είχε ήδη κάνει πρεμιέρα στις αίθουσες της Νέας Υόρκης από τον Φεβρουάριο, αλλά τότε προβλήθηκε ταυτόχρονα σε όλη τη χώρα). Η ταινία του Σάφνερ, που στην Ελλάδα προβλήθηκε τότε με τον τίτλο «Ο Άνθρωπος που Ήρθε από το Μέλλον», ήταν ένα καραμπινάτο μπλοκμπάστερ, με μία ανατροπή στο φινάλε που της έδινε φιλοσοφικές προεκτάσεις. Η ταινία του Κιούμπρικ ήταν ένα φιλοσοφικό δοκίμιο με τα πιο εντυπωσιακά οπτικά εφέ που είχαν εμφανιστεί μέχρι τότε στη μεγάλη οθόνη. Και οι δύο ταινίες χρησιμοποιούσαν το μέλλον για να μιλήσουν για το τώρα. Πέρα από το πλούσιο θέαμα που προσέφεραν, έβαλαν τον θεατή να σκεφτεί και να προβληματιστεί: για τις σχέσεις εξουσίας, για την ανθρώπινη ματαιοδοξία, για τα οφέλη και τους κινδύνους της τεχνολογίας. Α, ναι. Και είχαν και οι δύο πιθήκους. Πολλούς πιθήκους.
Πίθηκοι παντού! Σε μια ταινία με τίτλο «Ο Πλανήτης των Πιθήκων» η παρουσία πιθήκων είναι φυσιολογική και αναμενόμενη. Στο «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος», όμως; Η ταινία του Κιούμπρικ πριν μας μεταφέρει στο διάστημα μας ταξιδεύει 4 εκατ. χρόνια στο παρελθόν και στην ήπειρο που κάποτε θα ονομαστεί Αφρική, για έναν πρόλογο με τίτλο «Η Αυγή του Ανθρώπου». Επί 15 λεπτά παρακολουθούμε μια αγέλη πιθήκων – πιθηκανθρώπων για την ακρίβεια – να αγωνίζονται για επιβίωση, μέχρι που ένα πρωινό εμφανίζεται από το πουθενά ένας μαύρος μονόλιθος. Ο μονόλιθος αυτός τους εμπνέει να χρησιμοποιήσουν πέτρες και κόκαλα για να κατασκευάσουν εργαλεία, να κυνηγήσουν και να κυριαρχήσουν στον κόσμο τους. Και το μοντάζ της τελευταίας σκηνής αυτού του προλόγου, όπου ο αρχηγός της αγέλης πετάει στον αέρα ένα κόκκαλο και ο Κιούμπρικ περνάει από το κόκκαλο σε ένα διαστημόπλοιο, θεωρείται ένα από τα κορυφαία cuts στην ιστορία του κινηματογράφου. Τα δύο βιβλία «Ο Πλανήτης των Πιθήκων» βασίστηκε στο μυθιστόρημα του Γάλλου Πιερ Μπουλ «La Planète des singes», που κυκλοφόρησε το 1963. Οι σεναριογράφοι της ταινίας Μάικλ Γουίλσον και Ροντ Σέρλινγκ (ο τελευταίος είναι ο δημιουργός της «Ζώνης του Λυκόφωτος», γεγονός καθόλου τυχαίο), κράτησαν τη βασική ιδέα αλλά αντικατέστησαν τη μεγάλη ανατροπή του συγγραφέα (οι δύο ήρωες του βιβλίου που μας αφηγούνται την ιστορία του αστροναύτη που ταξίδεψε σε έναν μακρινό πλανήτη και συνάντησε εξελιγμένους πιθήκους να εξουσιάζουν τους ανθρώπους δεν είναι άνθρωποι αλλά πίθηκοι και οι ίδιοι) με μία δική τους: ο αστροναύτης δεν ταξίδεψε στο χώρο αλλά στο χρόνο, και ο πλανήτης των πιθήκων είναι η Γη μετά από πυρηνικό πόλεμο. Το μυθιστόρημα του Άρθουρ Κλαρκ «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος», έχει την πρωτοτυπία ότι κυκλοφόρησε λίγους μήνες μετά από την ταινία η οποία ήταν βασισμένη επάνω του. Αυτό έγινε γιατί βιβλίο και ταινία δουλεύονταν παράλληλα, μέσα από μια συνεργασία του συγγραφέα και του σκηνοθέτη. Οι διαφορές τους δεν ήταν πολλές, απλά το βιβλίο εξηγούσε πολύ καλύτερα όλα εκείνα που οι ποιητικές εικόνες του Κιούμπρικ αποκάλυπταν μόνο στους πολύ υποψιασμένους και φιλοσοφημένους – δηλαδή όχι στον μέσο θεατή. Πάντως η αρχική έμπνευση και των δύο ήταν ένα διήγημα του Κλαρκ από το 1948 με τίτλο «Ο Φρουρός» (The Centinel). Η υπόθεση με λίγα λόγια Στον «Πλανήτη των Πιθήκων», στο έτος 1972 τρεις αστροναύτες, ο Τζορτζ Τείλορ, ο Τζον Λάντον και ο Ντοτζ ξυπνούν από την κατάσταση βαθιάς ύπνωσης όταν το σκάφος τους συντρίβεται σε άγνωστο και φαινομενικά έρημο πλανήτη. Οι ίδιοι έχουν γεράσει 18 μήνες, αλλά σύμφωνα με τα όργανα του σκάφους έχουν περάσει δύο χιλιετίες: συγκεκριμένα βρίσκονται στο έτος 3978! Αργότερα θα ανακαλύψουν ότι ο πλανήτης αυτός κατοικείται από νοήμονες πιθήκους, οι οποίοι τον εξουσιάζουν και ότι οι άνθρωποι που ζουν εκεί είναι σκλάβοι τους. Οι πίθηκοι θα τους αιχμαλωτίσουν και θα τους πουλήσουν στα σκλαβοπάζαρα. Στο τέλος μόνο ένας θα επιβιώσει – ο Τέιλορ, δηλαδή ο Τσάρλτον Χέστον – και θα ανακαλύψει ότι ο μυστηριώδης αυτός πλανήτης είναι η Γη όπως θα είναι στο μέλλον έπειτα από πυρηνικό πόλεμο. Η σκηνή που αντικρίζει το θαμμένο Άγαλμα της Ελευθερίας και πέφτει στα γόνατα θρηνώντας είναι συγκλονιστική – και το τελευταίο πλάνο είναι εξαιρετικό wallpaper για την οθόνη του υπολογιστή… Στο «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» η ιστορία εστιάζει σε μια σειρά επαφών μεταξύ των ανθρώπων και μυστηριωδών μαύρων μονολίθων, οι οποίοι φαίνεται να επηρεάζουν την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Το έτος 2001, ένας παρόμοιος μονόλιθος ανακαλύπτεται στη Σελήνη και, μέσω αυτού, άλλος ένας σε τροχιά γύρω από τον Δία. Το αμερικανικό σκάφος Discovery 1 στέλνεται για να τον εξερευνήσει και ο αστροναύτης Ντέιβιντ Μπόουμαν (Κιρ Ντούλια), τελευταίος επιζών του πληρώματος όταν ο κεντρικός υπολογιστής HAL 9000 τους δολοφονήσει όλους, θα προσπαθήσει να ανακαλύψει τη φύση του μονολίθου. Σίκουελ, πολλά σίκουελ Ο «Πλανήτης των Πιθήκων» δεν είχε συνέχεια ως βιβλίο, αλλά ως ταινία έχει αποκτήσει τέσσερα σίκουελ και δύο reboot, εκ των οποίων το δεύτερο έγινε τριλογία! Μιλάμε για εννέα ταινίες μαζί με την αρχική! Και αφήνουμε εκτός τις δύο τηλεοπτικές σειρές (η μία κινουμένων σχεδίων) και τα κόμικ. Η ταινία του 1968 απέκτησε τα σίκουελ «Επιστροφή στον Πλανήτη των Πιθήκων» (1970), «Απόδραση από τον Πλανήτη των Πιθήκων» (1971), «Η Κατάκτηση του Πλανήτη των Πιθήκων» (1972) και «Μάχη για τον Πλανήτη των Πιθήκων» (1973). Το 2001 ο Τιμ Μπάρτον έδωσε τη δική του εκδοχή για την ταινία σημειώνοντας την πρώτη μεγάλη του αποτυχία. Ούτε ο πρωταγωνιστής Μαρκ Γουόλμπεργκ ούτε το αλλαγμένο φινάλε άρεσαν στους θεατές. Η πρόσφατη τριλογία ωστόσο, «Ο Πλανήτης των Πιθήκων: Η Εξέγερση» (2011), «Ο Πλανήτης των Πιθήκων: Η Αυγή» (2014) και «Ο Πλανήτης των Πιθήκων: Η Σύγκρουση» (2017), είναι κατά γενική ομολογία πολύ επιτυχημένη. Το «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» απέκτησε τρία σίκουελ ως βιβλία: «2010: Οδύσσεια 2» (1982), «2061: Οδύσσεια Τρία» (1987) και «3001: Η Τελική Οδύσσεια» (1997). Το πρώτο σίκουελ μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1984 από τον Πίτερ Χάιαμς με τίτλο «2010: Το Έτος της Παγκόσμιας Συμφιλίωσης» (2010: The Year We Make Contact). Αν μπορούσε κανείς να την κρίνει πέρα από τη σκιά του αριστουργήματος του Κιούμπρικ, ήταν μια αρκετά καλή ταινία.
0 Comments
Leave a Reply. |
ARXEIO
May 2024
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
|