ΤΗΣ ΑΝΝΙΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Το διαδίκτυο έχει μπει για τα καλά στην καθημερινότητα μας και έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Σχεδόν όλα τα σπίτια έχουν ίντερνετ, ενώ μικροί και μεγάλοι κρατούν καθημερινά στα χέρια τους, κινητά τηλέφωνα, ταμπλέτες και είτε ενημερώνονται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είτε παίζουν ηλεκτρονικά διαδικτυακά παιχνίδια. Το φαινόμενο αυτό, μπορεί να φαίνεται κάτι συνηθισμένο, ωστόσο, είναι ένα φαινόμενο που έχει πάρει επικίνδυνες και μεγάλες διαστάσεις αφού όλο και περισσότεροι άνθρωποι εθίζονται στο διαδίκτυο. Μικροί και μεγάλοι. Συχνά έχουμε συναντήσει παιδιά να κλαίνε όταν οι γονείς τους δεν τους δίνουν το κινητό για να ενωθούν στο διαδίκτυο και να παίξουν τα παιχνίδια που θέλουν. Έχουμε δει παιδιά να ξεπερνούν τις πέντε ασταμάτητες ώρες παιχνίδι στα ηλεκτρονικά διαδικτυακά παιχνίδια όπως επίσης και τους ενήλικες να κρατάνε το κινητό και σερφάρουν για ώρες. Έχουμε δει ενήλικες, να βρίσκονται σε μια παρέα και να κρατάνε το κινητό, και να είναι απασχολημένοι για ώρες χωρίς να μιλάνε…
Η νέα τάση μόδας όπως κάποιοι την αποκαλούν, σε κάποιες περιπτώσεις μετατρέπεται σε εθισμό. Ο εθισμός του διαδικτύου, είναι ένας σημαντικός παράγοντας εξάρτησης όλων των ηλικιών, που χρειάζεται φροντίδα και βοήθεια, αλλά και κάποιες φορές και χρήση ειδικών θεραπειών για την αντιμετώπιση του. Για τον εν λόγω εθισμό, δημιουργούνται πολλά ερωτήματα. Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, μας δίνει η Ψυχίατρος –Ψυχοθεραπευτής και Γραμματέας της Ψυχιατρικής Εταιρείας Κύπρου, Δρ. Λουΐζα Βερεσιέ. Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια υπερβολική χρήση του διαδικτύου τόσο από ενήλικες όσο και από παιδιά τα οποία μεταξύ άλλων, έχουν βάλει στη ζωή τους και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μέσω του διαδικτύου. Αυτή η υπερβολική χρήση, μπορεί να οδηγήσει στον εθισμό; Η χρήση των νέων τεχνολογιών στην καθημερινότητα μας, όπως επαγγελματική, κοινωνική, προσωπική, όπως επίσης και στην παιδεία και στην εκπαίδευση, αναμφισβήτητα, είναι μέρος της ζωής μας και το διαδίκτυο έγινε πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της. Όλο και περσότερος κόσμος, νέοι και παιδιά, περνούν την καθημερινότητα τους, μπροστά από ένα υπολογιστή, μια ταμπλέτα ή ένα κινητό τηλέφωνο στο χέρι. Το Διαδίκτυο όμως, έκτος από τα πολλά θετικά που παρέχει έχει και κάποιους κινδύνους. Βάση στοιχείων από την έρευνα «Digital Eye Strain Report» του The Vision Council των Η.Π.Α. πάνω από 30% των ενηλίκων, της ηλικίας άνω των 60 ετών, περνούν πάνω από δύο ώρες την ημέρα μπροστά από κάποια συσκευή. Εννέα στα δέκα νεαρά άτομα χρησιμοποιούν δύο ή και περισσότερες συσκευές ταυτόχρονα στην καθημερινότητα τους. Το 65% των παιδιών και εφήβων περνούν δύο ή περισσότερες ώρες με μία ψηφιακή συσκευή. Στην ηλικιακή ομάδα 30 – 60 ετών, κοντά στο 65% περνούν περισσότερες από πέντε ώρες μπροστά από μια οθόνη. Ενώ ένας στους δύο, χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για ψώνια. Ποιοι είναι σε γενικές γραμμές οι ακίνδυνοι στα άτομα που χρησιμοποιούν πολύ το διαδίκτυο; Οι κίνδυνοι αυτοί αφορούν την προβληματική χρήση του Διαδικτύου. Δηλαδή ο υπερβολικός χρόνος ενασχόλησης, η παραμέληση των υποχρεώσεων και άλλων ασχολιών της καθημερινότητας, η απότομή πτώση της σχολικής επίδοσης, η απομόνωση και η μείωση του χρόνου διαφόρων δραστηριοτήτων και μείωση χρόνου με τους φίλους. Επιθετικότητα, αλλαγή της συμπεριφοράς, αδιαφορία για καταστάσεις, πράγματα και ανθρώπους που παλιά έφερναν ευχαρίστηση. Συχνοί πονοκέφαλοι, ξηρότητα στα μάτια κ.α. Ποια είναι τα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα; Όταν η προβληματική χρήση, εξελιχθεί σε εθισμό, οι έφηβοι μπορούν να εμφανίσουν βίαιή συμπεριφορά προς τους γονείς ή τους φίλους τους. Να μην κοιμούνται αρκετές ώρες, να μην τρέφονται σωστά, να κάνουν απουσίες από το σχολείο, να απομονώνονται, να μελαγχολούν, να μην φροντίζουν τον εαυτό τους, να μην μπορούν να περιορίσουν τη χρήση, παρόλο που μπορεί να γνωρίζουν τα προβλήματα που δημιουργεί η κατάχρηση του διαδικτύου. Έτσι, ενώ γνωρίζουν, δεν μπορούν να περιορίσουν την χρήση του διαδικτύου, ώστε να αναζητήσουν ή ακόμα και να δεχτούν βοήθεια. Πιο εξειδικευμένα: α) Εξιδανίκευση του μέσου: Ο χρήστης, θεωρεί τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή το διαδίκτυο, το σημαντικότερο «κεφάλαιο» της καθημερινότητάς του. β) Τροποποίηση της διάθεσης: Στα άτομα με εθισμό στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, παρουσιάζεται αύξηση της παραγωγής του νευροδιαβιβαστή του εγκεφάλου, ντοπαμίνη, η οποία συνδέεται με την ευχαρίστηση. γ) Ανοχή: Το άτομο χρειάζεται μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερες ώρες να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή και το διαδίκτυο ώστε να νιώθει ευχαρίστηση. Δ) Σύγκρουση: Ενώ το άτομο αισθάνεται ότι έχει πρόβλημα, δεν μπορεί να κάνει κάτι για να περιορίσει τη χρήση του υπολογιστή. Ο εθισμός στο διαδίκτυο και στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, είναι μια νέα μορφή εξάρτησης; Πρόκειται για μια ανεπίσημη έως τώρα διαγνωστική ομάδα, η οποία περιλαμβάνεται στο DSM V (του αμερικανικού διαγνωστικού εγχειριδίου ψυχιατρικής) και ονομάστηκε «Εξάρτηση από διαδικτυακά παιχνίδια» (Internet Gaming Disorder). Είναι η δεύτερη επίσημη εξάρτηση μετά τον παθολογικό τζόγο που δεν έχει να κάνει με βιοχημικές ουσίες. Δηλαδή είναι μια εξάρτηση συμπεριφοράς. Ποια η διαφορά του εθισμού από την εξάρτηση; Ο τυπικός εθισμός συνήθως περιλαμβάνει τουλάχιστον 8-10 ώρες καθημερινού gaming. Η λειτουργικότητα μειώνεται σημαντικά είτε στο σχολείο, είτε στην εργασία, είτε στις οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις. Το άτομο χάνει το ενδιαφέρον του. Η πλασματική πραγματικότητα την οποία το άτομο βιώνει μέσω της οθόνης του, μπορεί να γίνει υποκατάστατο της ανύπαρκτης κοινωνικής ζωής. Η αίσθηση του χρόνου επηρεάζεται. Συχνά παραμελείται η προσωπική υγιεινή και παραλείπονται γεύματα, με αποτέλεσμα την απώλεια βάρους. Σε άλλες περιπτώσεις η υπερβολικά καθιστική ζωή που προσφέρει το διαδικτυακό παιχνίδι, ευθύνεται για την παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο. Η εξάρτηση χαρακτηρίζεται από την έντονη προσήλωση ενός ατόμου προς ένα αντικείμενο ή άλλο άτομο. Ο εξαρτημένος δημιουργεί και επικεντρώνει τη ζωή του γύρω από το αντικείμενο της εξάρτησής του. Συνδέεται αυτή η εξάρτηση – εθισμός με άλλες εξαρτήσεις; Εξάρτηση από ουσίες, είναι η κατάσταση απόλυτου εθισμού του ανθρώπου, κατά την οποία κυριαρχείται από την έντονη ανάγκη λήψης της ουσίας. Η σωματική εξάρτηση, εμφανίζεται όταν το σώμα του ανθρώπου έχει προσαρμοστεί στην ουσία και αναπτύσσει συμπτώματα όταν σταματήσει τη χρήση (το ονομαζόμενο στερητικό σύνδρομο). Η ψυχολογική εξάρτηση εμφανίζεται όταν ο άνθρωπος έχει ανάγκη από τη χρήση της ουσίας για να νιώσει καλά, να διώξει το άγχος ή την ψυχική πίεση ή απλά για να νιώθει φυσιολογικός και να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής. Η ψυχολογική εξάρτηση, σε σύγκριση με τη σωματική, είναι πιο σημαντική και είναι αυτή που απαιτεί πολύ περισσότερο χρόνο για να αντιμετωπιστεί. Δε δημιουργούν όλες οι ουσίες και τις δυο μορφές εξάρτησης. Θύματα από την εξάρτηση του διαδικτύου είναι τα παιδιά ή οι ενήλικες; Οι έφηβοι, είναι πιο ευάλωτοι στην ανάπτυξη εξάρτησης, επειδή δεν εκτίθενται στο βλέμμα του άλλου. Δεν νιώθουν άβολα, έχουν το αίσθημα του ελέγχου. Η γραπτή επικοινωνία, τους προστατεύει από συναισθηματικές εντάσεις που προκαλεί η φωνή, ξεφεύγουν από τα προβλήματα που τους προκαλεί η δυσλειτουργία της οικογένειας και οι δυσκολίες. Με συνομηλίκους, μπορούν να μιλήσουν, να εκφραστούν και να παρουσιαστούν εύκολα. Ποιο είναι το προφίλ του εξαρτημένου ατόμου από το διαδίκτυο και πως αντιμετωπίζεται; Η αναζήτηση εξειδικευμένης υποστήριξης από ειδικούς είναι το πρώτο και καθοριστικό βήμα για την αντιμετώπιση της εξαρτικής συμπεριφοράς. Η αντιμετώπιση της εξάρτησης είναι ψυχοθεραπευτική, ενώ υπό έρευνα βρίσκονται πιθανές φαρμακευτικές επιλογές. Οι τελευταίες, συνίστανται σε περιπτώσεις συννοσηρότητας με άλλες διαταραχές. Στόχοι των προγραμμάτων αυτών είναι να περιοριστεί ο χρόνος που καταναλώνεται μπροστά στον υπολογιστή και στα video games και να μπορέσει ο νέος να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις δυσκολίες της ηλικίας του. Οι ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις στην οικογένεια, στους τρόπους διαχείρισης της κατάστασης αυτής συνολικά έχουν μεγάλη χρησιμότητα. Ποιος είναι ο ρόλος των γονέων; Ιδιαίτερα για τους γονείς προτείνεται ο ορισμός οικογενειακών κανόνων χρήσης του υπολογιστή, τηλεφώνου, ταμπλετ και του διαδικτύου, κανόνες που αφορούν και τους ίδιους τους γονείς. Σημαντικές στην ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων είναι η ώθηση σε κοινωνικές και αθλητικές δραστηριότητες και η καθιέρωση οικογενειακών δραστηριοτήτων που δεν εμπεριέχουν τη χρήση υπολογιστή και διαδικτύου. Επίσης, ο υπολογιστής θα πρέπει να τοποθετείται σε δωμάτιο κοινής χρήσης από την οικογένεια και όχι στο δωμάτιο των παιδιών. Μπορείτε να εγκαταστήσετε και να χρησιμοποιήσετε προγράμματα ελέγχου της πρόσβασης σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες αλλά και του χρόνου παραμονής στον ιστό. Όμως , πρέπει να επιτρέπετε την πρόσβαση στο διαδίκτυο. Συχνά, ο αποκλεισμός οδηγεί στη μυθοποίηση, μας ενδιαφέρει ο σωστός έλεγχος και όχι η απόρριψη του διαδικτύου.
0 Comments
Leave a Reply. |
APXEIO
February 2024
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
|