ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Επείγει να τιθασεύσουμε τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια, τα οποία είναι σαν φαύλος κύκλος στην οικονομία, τονίζει σε συνέντευξή του στη ΜΑΧΗ ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος Παύλος Θ. Ιωάννου. Υπογραμμίζει δε ότι το πρόβλημα με τους εγγυητές θα μεγαλώσει τα επόμενα χρόνια κι αυτό φαίνεται κι από τα παράπονα που φτάνουν στο γραφείο του. Όπως υπογράμμισε, υπήρξε πρόοδος στις αναδιαρθρώσεις δανείων, η οποία όμως δεν φαίνεται πλήρως λόγω του όρου που χρησιμοποιείται ότι ένα αναδιαρθρωμένο και εξυπηρετούμενο δάνειο πρέπει να περάσει ένας χρόνος ώστε να φύγει από τα ΜΕΔ. Τα ΜΕΔ πάντως, όπως σημειώνει ο κ. Ιωάννου, καθίστανται τοξικά τόσο για την ίδια την τράπεζα, όσο και για τον οφειλέτη.
Όσον αφορά στο ρόλο του Γραφείου του για διαμεσολάβηση στις αναδιαρθρώσεις, μας ανέφερε ότι υπάρχει επιτυχία της τάξης του 86%, αλλά παρατηρούνται και προβλήματα, όπως στη νομοθεσία, αλλά και στην καθυστέρηση στην επάνδρωση του Γραφείου. -Παρόλο ότι υπήρξε πρόοδος όσον αφορά τις αναδιαρθρώσεις, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Πώς το σχολιάζετε, αλλά και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα; «Ναι, υπήρξε πρόοδος όσον αφορά στις αναδιαρθρώσεις. Η έκταση της προόδου αυτής δεν φαίνεται πλήρως από τις διαθέσιμες στατιστικές, εξαιτίας ενός τεχνικού προβλήματος στον ορισμό των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ). Αυτός ο ορισμός χρησιμοποιείται από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) και έχει επιβληθεί από την ΕΚΤ. Συγκεκριμένα, ένα ΜΕΔ το οποίο αναδιαρθρώθηκε επιτυχώς και κατέληξε να είναι καθόλα εξυπηρετούμενο στη βάση βιώσιμης αναδιάρθρωσης, εξακολουθεί να παραμένει στην κατηγορία των ΜΕΔ για τουλάχιστον ένα χρόνο. Με άλλα λόγια, υπάρχει μία υστέρηση ενός χρόνου μεταξύ της στιγμής της επιτυχούς αναδιάρθρωσης και της στιγμής που το δάνειο αυτό εξέρχεται από την κατηγορία των ΜΕΔ. Για να γίνει κατανοητή η στατιστική συνέπεια της διαδικασίας που μόλις περιέγραψα, μια διαδικασία που είναι αποτέλεσμα του τρόπου που ορίζονται τα ΜΕΔ, ας φανταστούμε μια κατάσταση όπου (ως εκ θαύματος) όλα τα ΜΕΔ τυγχάνουν αποτελεσματικής και βιώσιμης αναδιάρθρωσης. Την επόμενη μέρα του γεγονότος αυτού τα ΜΕΔ θα είναι ακριβώς ίσα με τα ΜΕΔ πριν την αναδιάρθρωση (το θαύμα που είπαμε προηγουμένως) επαυξημένα κατά τον τόκο μιας ημέρας! Και θα συνεχίσουν να είναι στην κατηγορία ΜΕΔ για άλλες 365 ημέρες, αυξανόμενα κατά τον ημερήσιο τόκο! Συνέπεια αυτής της κατάστασης, είναι ότι τα ΜΕΔ που ανακοινώνονται σήμερα, υπερεκτιμούν σε μεγάλο βαθμό, ενδεχομένως, το πραγματικό μέγεθος των ΜΕΔ στην οικονομία. Σίγουρα, με την πάροδο ενός χρόνου θα αρχίσει να διαφαίνεται σταδιακά η πραγματική έκταση των αποτελεσμάτων της προσπάθειας για αναδιάρθρωση». Τοξικότητα και μεταδοτικότητα - Εννοείτε δηλαδή ότι άρχισε να λύνεται το πρόβλημα των ΜΕΔ; «Βεβαίως όχι! Μάλιστα, όχι μόνο παραμένει, αλλά και αποκτά και μιαν άλλη εξαιρετικά επικίνδυνη ιδιότητα. Ένα ΜΕΔ είναι, σε ό,τι αφορά την τράπεζα, τοξικό περιουσιακό στοιχείο, από την άποψη του ότι «διαβρώνει» τον ισολογισμό της μέσα από τη διαδικασία των προβλέψεων κτλ. Είναι επίσης τοξικό και για τον ίδιο τον οφειλέτη, διότι όσο παραμένει σε κατάσταση μη εξυπηρέτησης διογκώνεται, διαβρώνοντας συνεχώς την καθαρή περιουσιακή αξία, τον καθαρό πλούτο του οφειλέτη! ΟΜΩΣ, με την πάροδο του χρόνου τα ΜΕΔ καθίστανται μεταδοτικά! Αυτή είναι η εξαιρετικά επικίνδυνη ιδιότητα που ανέφερα προηγουμένως». -Μπορείτε να μας εξηγήσετε πώς ακριβώς δημιουργείται και λειτουργεί η μεταδοτικότητα των ΜΕΔ; «Ένα δάνειο που δεν εξυπηρετείται και παραμένει στην κατάσταση αυτή πέρα από ορισμένο χρόνο είναι δυνατό να δημιουργήσει πρόβλημα, δηλαδή αδυναμία εξυπηρέτησης, σε ένα άλλο δάνειο. Ο μηχανισμός μετάδοσης (transmission mechanism) βρίσκεται στις ίδιες τις δανειακές συμβάσεις και δεν είναι άλλος από το σύστημα των προσωπικών εγγυήσεων, δηλαδή των εγγυήσεων από τρίτους. Όταν ένα δάνειο καταλήξει στα Τμήματα Ανάκτησης των Τραπεζών, οι υποχρεώσεις του πρωτοφειλέτη μεταφέρονται στους εγγυητές. Πολλοί εγγυητές είναι προφανώς και οι ίδιοι πρωτοφειλέτες σε δικά τους δάνεια. Αν μπορούσαν να εξυπηρετούν το δάνειό τους, στη συνέχεια ενδεχομένως να αδυνατούν να το εξυπηρετούν εξαιτίας των νέων υποχρεώσεων που απορρέουν από την εγγυητική δέσμευσή τους. Αλλά κι αν ακόμα συνεχίζουν να εξυπηρετούν το προσωπικό δάνειό τους, τα αναπόφευκτα δικαστικά μέτρα οδηγούν στα MEMO. Τα γνωστά δηλαδή προστατευτικά μέτρα επί της ακίνητης περιουσίας των εγγυητών. Αυτό δημιουργεί νέους περιορισμούς στην οικονομική δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα και πλήττει μεταξύ άλλων, το Real Estate Sector και τις κατασκευές. Ο φαύλος κύκλος ΜΕΔ – αναστολής της ανάπτυξης – περισσότερα ΜΕΔ τίθεται σε πλήρη λειτουργία! Επιπρόσθετα όμως, η ενεργοποίηση των εγγυητικών υποχρεώσεων αρχίζει να επιφέρει πλήγματα στην κοινωνική συνοχή, για προφανέστατους λόγους. Οι προηγουμένως καλοί φίλοι και συγγενείς του πρωτοφειλέτη, που έσπευσαν να εγγυηθούν τη δανειακή του σύμβαση, μετατρέπονται σε εχθρούς που απαιτούν τη συμμόρφωσή του με τις δανειακές του υποχρεώσεις, ώστε οι ίδιοι να απαλλαγούν από τις επιπτώσεις της εγγυητικής δέσμευσης. Πιέσεις, μεμψιμοιρίες, οικογενειακοί διαπληκτισμοί. Η πορεία του φαινομένου των ΜΕΔ στην Κύπρο έχει εισέλθει πλέον στα πρώτα στάδια της φάσης της αμέσου μεταδοτικότητας. Αυτό προκύπτει αβίαστα από πολλά παράπονα τα οποία κατατίθενται στο Γραφείο του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου από εγγυητές και τις συζητήσεις που έχω μαζί τους. Τα αποτελέσματα της εξέλιξης αυτής ήδη έχουν εκδηλωθεί. Δυστυχώς όμως θα τα διαπιστώσουμε σε μεγαλύτερη έκταση και ένταση τα επόμενα χρόνια. Αυτό προκύπτει και από τα πολλά παράπονα εγγυητών που έρχονται στο Γραφείο μου, τα οποία συχνά δεν μπορώ να εξετάσω διότι υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις. Επείγει να ΤΙΘΑΣΕΥΣΟΥΜΕ τα ΜΕΔ και αυτό δεν είναι ΜΟΝΟ δουλειά των δανειοληπτών». -Και πώς νομίζετε ότι θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα των ΜΕΔ; Είναι επαρκές μέτρο οι αναδιαρθρώσεις; «Τα ΜΕΔ αντιμετωπίζονται πρωτίστως με τις αναδιαρθρώσεις. Οι Τράπεζες και οι δανειολήπτες οφείλουν να συνεργαστούν στενά (και ειλικρινά) προς την κατεύθυνση αυτή. Χρειαζόμαστε υψηλότερους ρυθμούς αναδιαρθρώσεων κάθε μήνα και πιο θαρραλέες λύσεις αναδιάρθρωσης από τις Τράπεζες. Η σχετική οδηγία της ΚΤΚ είναι πολύ χρήσιμο εργαλείο. Συμβάλλει βέβαια σε πολύ μεγάλο βαθμό και η παραπέρα ανάπτυξη της οικονομίας και η συνεπαγόμενη μείωση της ανεργίας. Ευτυχώς οι προοπτικές που υπάρχουν είναι αρκετά ευοίωνες». Σωστή λύση οδηγά σε ουσιαστική ανάπτυξη -Πιστεύετε πράγματι ότι έχουμε μπει σε τροχιά ανάπτυξης; «Σαφέστατα ναι! Φέτος θα είναι ο δεύτερος συνεχόμενος χρόνος ανάπτυξης με ρυθμούς της τάξης του 3%. Αναμένεται ότι αυτό θα συνεχιστεί και τα επόμενα δύο χρόνια, νοουμένου ότι οι γεωπολιτικές συγκυρίες στην περιοχή και η κατάσταση στην Ευρωζώνη δεν θα επενεργήσουν αρνητικά στη δυναμική της ανάπτυξης στην Κύπρο. Ωστόσο, πρέπει να είμαι ειλικρινής. Μια «σωστή» λύση του Κυπριακού, και τονίζω το «σωστή» λύση, αποτελεί τη συνθήκη εκείνη η οποία θα απελευθερώσει το πραγματικό αναπτυξιακό δυναμικό της κυπριακής κοινωνίας, ανεξάρτητα από τους Ενεργειακούς Πόρους και θα οδηγήσει την πραγματική οικονομία σε ουσιαστική ανάπτυξη και μάλιστα αυτόνομη, δηλαδή ανεξάρτητη από ευκαιριακές καταστάσεις, που δημιουργούν τυχαίες και εκτός του έλεγχου μας γεωπολιτικές συγκυρίες». Επιτυχία 86%, αλλά και προβλήματα -Πώς αποτιμάτε τα αποτελέσματα του Ενιαίου Φορέα Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών Χρηματοοικονομικής Φύσης σε σχέση με τις αναδιαρθρώσεις; «Όπως γνωρίζετε, το Γραφείο του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου, εκτός από την εξέταση παραπόνων πολιτών (που είναι η καθ’ αυτό υπηρεσία που προσφέρει στους πολίτες, σύμφωνα με το σχετικό Νόμο), προσφέρει υπηρεσίες διαμεσολάβησης για σκοπούς αναδιάρθρωσης ΜΕΔ. Αυτό γίνεται μέσα από το διορισμό εγκεκριμένων διαμεσολαβητών από το Χρηματοοικονομικό Επίτροπο, σε δικαιούχους οφειλέτες που έχουν υποβάλει σχετική αίτηση στον Επίτροπο. Στον τομέα αυτό καταγράφουμε πολύ σημαντικές επιτυχίες. Συγκεκριμένα, στους 20 μήνες από τη λειτουργία του θεσμού, έχουμε δεχθεί 288 αιτήσεις για διορισμό διαμεσολαβητή και έχουμε αναθέσει 203 διαμεσολαβήσεις για σκοπούς αναδιάρθρωσης ΜΕΔ. Ολοκληρώθηκαν 149. Από αυτές, οι 128 κατέληξαν σε επιτυχία. Έχουμε δηλαδή μίαν επιτυχία της τάξης του 86% για τις διαμεσολαβήσεις που ολοκληρώθηκαν. Η επιτυχία αυτή κρίνεται, σε σύγκριση με τη διαμεσολαβητική διαδικασία που χρησιμοποιεί αντίστοιχός μου στην ευρωζώνη, εξαιρετικά μεγάλη! Ωστόσο υπάρχουν προβλήματα. Ο Νόμος είναι πολύ περιοριστικός σε ότι αφορά στα κριτήρια που θα πρέπει να ικανοποιούνται, ώστε ο οφειλέτης με ΜΕΔ να δικαιούται διορισμό διαμεσολαβητή. -Τι είδους προβλήματα; Σε ποιες ενέργειες έχετε προβεί για να τα αντιμετωπίσετε; «Να διευκρινίσω πρώτα ότι το συνολικό ενδιαφέρον από φυσικά και νομικά πρόσωπα για διορισμό διαμεσολαβητή ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο των αιτήσεων που υποβλήθηκαν. Υπερβαίνει ίσως τις 1300 περιπτώσεις. Ωστόσο, επειδή καταφανώς οι ενδιαφερόμενοι δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις που τίθενται στο Νόμο για διορισμό διαμεσολαβητών, είχαμε αποθαρρύνει τους ενδιαφερόμενους να υποβάλλουν αίτηση. Και αυτό για να αποφεύγεται η ταλαιπωρία τους και η επιβάρυνση τους με τα €20 που είναι το τέλος υποβολής της αίτησης. Μόλις διαπιστώθηκαν οι επιπτώσεις των πιο πάνω περιορισμών, συζητήσαμε το όλο θέμα με τον Υπουργό Οικονομικών και τους Συνδέσμους Δανειοληπτών, Καταναλωτών, αλλά και με το ΚΕΒΕ. Πάντως, από την αρχή ο Υπουργός Οικονομικών υπήρξε ιδιαίτερα θετικός στην προοπτική εξορθολογισμού της νομοθεσίας, ώστε να καταστεί πιο αποτελεσματικός. Ήδη το ΚΕΒΕ κατέθεσε εγγράφως σχετική εισήγηση και το όλο θέμα βρίσκεται στο στάδιο της προκαταρκτικής διαβούλευσης. Ωστόσο, πρέπει να σημειώσω ότι παρατηρείται σημαντική καθυστέρηση στην όλη διαδικασία τροποποίησης του Νόμου και αυτό είναι ιδιαίτερα αντιπαραγωγικό. Δηλαδή ουδόλως συμβάλλει στην επιτάχυνση της προσπάθειας αντιμετώπισης των ΜΕΔ. Καθυστέρηση στην επάνδρωση γραφείου -Τι άλλα προβλήματα αντιμετωπίζει σήμερα το Γραφείο του Επιτρόπου; «Θα απαριθμήσω ορισμένα μόνο που κρίνω ότι επενεργούν ιδιαίτερα αρνητικά στη λειτουργία του Γραφείου μου. Είναι τα εξής: · Καθυστέρηση στην επάνδρωση του Γραφείου. Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι οι πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στην έκδοση αποφάσεων. Αυτό επηρεάζει αρνητικά την εμπιστοσύνη των πολιτών στο θεσμό, αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις εκθέτει την Δημοκρατία σε πολύ αρνητικά σχόλια, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και σε τρίτες χώρες. · Δυσλειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών Χρηματοοικονομικής Φύσης μεταξύ άλλων και λόγω του μεγέθους του. Σήμερα υπάρχουν οκτώ μέλη εκ των οποίων οι τρεις εκπροσωπούν τις Εποπτικές Αρχές. Η εκπροσώπηση αυτή είναι εντελώς αχρείαστη! Το Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα δεν χρειάζεται να αποτελείται από περισσότερα των πέντε ατόμων. Η δυσλειτουργία αυτή σχετίζεται άμεσα και με το ζήτημα της επάνδρωσης του Γραφείου. Για το 2016 η Βουλή ενέκρινε την πρόσληψη έξι λειτουργών. Μόλις πρόσφατα κατέστη δυνατό το Διοικητικό Συμβούλιο να προκηρύξει τις θέσεις αυτές και είναι σχεδόν αδιανόητο να πραγματοποιηθούν οι προσλήψεις αυτές εντός του 2016. · Ελλιπής ενημέρωση των πολιτών για την Εξώδικη Επίλυση Χρηματοοικονομικών Διαφορών και τις Υπηρεσίες που προσφέρει το Γραφείο του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου. Αυτό επηρεάζει ιδιαιτέρως αρνητικά τους πολίτες. Είναι απαραίτητο, ίσως, τα Κόμματα, Συνδικαλιστικές και άλλες Οργανώσεις να συμβάλουν προς την κατεύθυνση αυτή. Βέβαια, η ανάγκη για τη δημιουργία μίας πλήρους ιστοσελίδας του Φορέα είναι επιτακτική. Πρέπει να τονίσω, ότι ο θεσμός του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου είναι εξαιρετικά χρήσιμος, τόσο για τους πολίτες, όσο και για το χρηματοοικονομικό τομέα και θα πρέπει όλοι να συμβάλουν στην ορθολογική οργάνωση και αποτελεσματική λειτουργία του. Προς την κατεύθυνση αυτή, αναμένω ότι τόσο η Κυβέρνηση όσο και η Βουλή θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο με την προώθηση άμεσων ενεργειών
0 Comments
Leave a Reply. |
APXEIO
February 2024
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
|