ΤΗΣ ΑΝΝΙΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γύρω στους 700 ασθενείς, είναι ο αριθμός των ατόμων που πάσχουν σήμερα στο νησί μας με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και υποβάλλονται σε συνεχή θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας. Αρκετοί από αυτούς θα μπορούσαν να έχουν την επιλογή της μεταμόσχευσης. Δυστυχώς όμως, λόγο της έλλειψης των οργάνων αυτό είναι πολύ δύσκολο, δήλωσε στην εφημερίδα μας η Χρυστάλλα Δεσπότη, Πρώτη Νοσηλευτικός Λειτουργός, Συντονίστρια Μεταμοσχεύσεων στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Επτακόσια άτομα περιμένουν ένα δώρο ζωής από τους συνανθρώπους τους και ζουν καθημερινά το δικό τους δράμα.. Και δεν είναι μόνο οι νεφροπαθείς… Υπάρχουν αρκετές κατηγορίες συνανθρώπων μας που αναμένουν είτε από την Κύπρο είτε από το εξωτερικό το ευχάριστο νέο, ότι δηλαδή βρέθηκε δότης οργάνων και γι΄ αυτούς και έτσι έχουν μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή…
Οι Κύπριοι, φαίνεται, ότι δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι σχετικά με την δωρεά οργάνων, και αυτό το αποδεικνύουν οι αριθμοί. Μόνο 2.200 άτομα είναι γραμμένα σε κατάλογο για δωρεάν οργάνων. Όπως μας ανέφερε η κ. Δεσπότη, οι Κύπριοι είναι αρκετά ευαισθητοποιημένοι και αρκετά ενημερωμένοι γύρω από την δωρεά οργάνων. Πρόσθεσε ωστόσο, ότι οι περιπτώσεις που καλέστηκαν να αντιμετωπίσουν δεν ήταν τόσες πολλές. Η κ. Δεσπότη, σημείωσε ότι υπήρξαν και αρνητικές απαντήσεις αναφέροντας πως «θεωρώ πως το πρόβλημα της αρνητικής θέσης είναι υπαρκτό. Βέβαια, αξίζει, όπως είπε «να αναφερθούμε και στις οικογένειες που παρόλη την θετική τους στάση τελικά κάποιοι πιθανοί δότες κρίθηκαν ακατάλληλοι». Μικρός ο αριθμός Μέχρι σήμερα έχουν εγγραφεί για δότες οργάνων περίπου 2200 άτομα. «Όμως ο αριθμός αυτός είναι πολύ μικρός αν το υπολογίσουμε την αναλογία του πληθυσμού της Κύπρου». Όπως τόνισε η κ. Δεσπότη, «έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμη, μέχρι να είμαστε σίγουροι πως ο Κύπριος πολίτης έχει ευαισθητοποιηθεί για το θέμα της δωρεάς οργάνων και ιδιαίτερα εάν το συγκρίνουμε με το αρχείο του Καραϊσκάκειου που υπολογίζεται στις 190 χιλιάδες άτομα». Στο μεταξύ, όπως ανέφερε η κ. Δεσπότη, από το 2011 και μετά έγιναν 54 μεταμοσχεύσεις από μεταθανάτια δωρεά οργάνων στο Μεταμοσχευτικό Κέντρο του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας. Η διαδικασία… Στην περίπτωση που σε μια Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης υπάρχει ένα άτομο που είναι πολύ βαριά άρρωστο και κατέληξε σε εγκεφαλικό θάνατο, η οικογένεια του θα ενημερωθεί για την εξέλιξη της υγείας και του θανάτου του. Παράλληλα θα ενημερωθεί και η Συντονίστρια Μεταμοσχεύσεων η οποία θα συμμετέχει στην διαδικασία ενημέρωσης για το θάνατο του ασθενή. Αρχικά θα διερευνήσει αν ο νεκρός είχε κάνει εγγραφή ως δωρητής οργάνων για να είναι σε θέση να ενημερωθεί η οικογένεια του. Αν ο νεκρός δεν έχει κάνει αίτηση για δωρητής οργάνων, τότε θα γίνει μια συνέντευξη με την οικογένεια του νεκρού έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η συγκατάθεση του πλησιέστερου συγγενή αν δεν είχε ο ίδιος αποφασίσει εάν θα είναι δωρητής οργάνων ενόσω ζούσε. «Για να καταλήξουμε όμως στην επιτυχή αφαίρεση και μεταμόσχευση των οργάνων θα πρέπει να αξιολογηθούν πλέον ποια όργανα και αν αυτά είναι κατάλληλα για μεταμόσχευση», επεσήμανε η κ. Δεσπότη. Στην Ευρώπη Ενώ στην Κύπρο ο αριθμός των δωρητών οργάνων είναι σχετικά μικρός, στην Ευρώπη οι αριθμοί είναι πιο ενθαρρυντικοί και στέλνουν αισιόδοξα μηνύματα. Η κ. Δεσπότη, επεσήμανε πως «σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ο αριθμός των μεταμοσχεύσεων από μεταθανάτια δωρεά είναι πολύ μεγαλύτερος, σε αντίθεση με την Κύπρο που θα έλεγα ότι ο υφιστάμενος αριθμός είναι πολύ μικρός». Για παράδειγμα, είπε, η Ισπανία , η Ιταλία η Κροατία η Μάλτα έχουν πάνω από 25 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Διευκρίνισε ωστόσο, ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης στην Κύπρο. Αξίζει να αναφερθεί, ότι το σύστημα δωρεάς οργάνων στην Κύπρο επιτρέπει τη δωρεά οργάνων από πτωματικούς δότες μόνο στην περίπτωση εγκεφαλικού θανάτου, προστατεύοντας έτσι τη σωματική ακεραιότητα του δότη από τυχόν λανθασμένη διάγνωση. Πάντως, στο Υπουργείο Υγείας υπάρχει προβληματισμός σχετικά με τον πολύ μικρό αριθμό πτωματικών δοτών που δηλώνονται κάθε χρόνο. Στην αναμονή… Εδώ και δύο χρόνια περίπου, η νομοθεσία που αφορά το δικαίωμα των ατόμων που εξασφαλίζουν άδεια οδήγησης να δηλώσουν εάν επιθυμούν να γίνουν δότες οργάνων, έμεινε στο συρτάρι αφού όπως όλα δείχνουν το θέμα έχει κολλήσει στις … απαιτούμενες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Στις 19 Μαΐου το 2017, η Ολομέλεια της Βουλής, ψήφισε ομόφωνα πρόταση η οποία έδινε το δικαίωμα στον πολίτη που θα υπέβαλλε αίτηση για εξασφάλιση άδειας οδηγού να δηλώσει εάν επιθυμεί να καταστεί δότης οργάνων σε περίπτωση θανάτου του. Σύμφωνα με τη εν λόγω πρόταση νόμου, όλοι οι υποψήφιοι για εξασφάλιση άδειας οδηγού θα έχουν το δικαίωμα να δώσουν θετική ή αρνητική απάντηση σε σχετική ερώτηση ή ακόμα και να την αγνοήσουν. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει εφαρμοστεί η εν λόγω νομοθεσία. Στο μεταξύ, όπως έχουμε ενημερωθεί, το Υπουργείο Υγεία έχει στείλει έντυπο υλικό ενημέρωσης. Φαίνεται όμως ότι οι διαδικασίες υλοποίησης της, κάπου σκαλώνουν και έτσι δεν έχει εφαρμοστεί ακόμη η εν λόγω νομοθεσία και δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς θα αρχίσει η εφαρμογή της. Τρεις επιλογές Συγκεκριμένα, με την Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας, τον Μαΐου του 2017, ο κάθε υποψήφιος που ήθελε να εξασφαλίσει άδεια οδήγησης θα ενημερωνόταν παράλληλα για την δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις με ένα ειδικό έντυπο που θα του δινόταν μαζί με την αίτηση του για την οδήγηση. Στο σχετικό έντυπο θα είχε τρεις επιλογές. Η πρώτη επιλογή ήταν να απαντήσει «ΝΑΙ» στο ερώτημα εάν επιθυμεί να καταστεί δότης οργάνων μετά θάνατο. Η δεύτερη θα ήταν να απαντήσει «ΟΧΙ» εάν δεν επιθυμεί και η τρίτη επιλογή να αγνοήσει εντελώς την ερώτηση και να μη δώσει καμία απάντηση. Σύμφωνα με την σχετική νομοθεσία που ψηφίστηκε, όλες οι απαντήσεις, είτε αρνητικές είτε θετικές θα καταχωρούνταν στο αρχείο δοτών του υπουργείου Υγείας ώστε σε περίπτωση θανάτου του συγκεκριμένου ατόμου να είναι γνωστή η προσωπική του επιθυμία. Σε περίπτωση, ωστόσο, που η απάντηση του αιτητή θα ήταν θετική, τότε θα ενεργοποιείτο ο μηχανισμός για τον εντοπισμό δοτών οργάνων για σκοπούς μεταμοσχεύσεων. Στην περίπτωση που απάντηση του αιτητή ήταν αρνητική, και πάλι οι διαδικασίες θα διευκολύνονται αφού και σε σχετική διάταξη του νόμου περί μεταμοσχεύσεων προβλέπεται ότι η αφαίρεση οργάνων από πτωματικό δότη απαγορεύεται αν υπάρχει δεδηλωμένη εν ζωή αντίθετη θέληση του αποβιώσαντος. Στόχος της πρότασης αυτής, ήταν η ευαισθητοποίηση του κοινού στο θέμα αυτό, η αύξηση του αριθμού των δυνητικών δοτών οργάνων και η θεσμοθέτηση μιας εύκολης διαδικασίας που θα θέτει το ζήτημα της εγγραφής στο Εθνικό Μητρώο Δυνητικών Δοτών σε μεγάλο αριθμό προσώπων. Παρόλα αυτά, όλος αυτός ο ζήλος για το θέμα έμεινε στα συρτάρια αφού όπως όλα δείχνουν δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Μια θεραπευτική πρακτική Η μεταμόσχευση οργάνων είναι μια πολύπλοκη διαδικασία κατά την οποία, με εγχείριση, μεταφέρονται υγιή όργανα, από νεκρό ή ζωντανό δότη σε έναν σοβαρά πάσχοντα λήπτη με σκοπό την αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού του. Ουσιαστικά αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της ιατρικής του 20ού αιώνα και έχει καθιερωθεί πλέον ως μια θεραπευτική πρακτική. Επιτρέπει την αποκατάσταση των λειτουργιών του σώματος, που είχαν μέχρι τότε χαθεί ή είχαν υποκατασταθεί με μια μηχανικού τύπου μέθοδο. Πιο συγκεκριμένα, η μεταμόσχευση είναι η εγχείρηση κατά την οποία υγιή όργανα, ιστοί ή κύτταρα μεταφέρονται από έναν εκλιπόντα ή ζωντανό δότη σε ένα χρονίως πάσχοντα ασθενή, με σκοπό την αποκατάσταση της λειτουργίας κάποιου οργάνου του, το οποίο βρίσκεται σε ανεπάρκεια. Τα όργανα τα οποία μπορούν να μεταμοσχευτούν είναι οι νεφροί, η καρδιά, το ήπαρ, οι πνεύμονες, το πάγκρεας και τμήμα του λεπτού εντέρου. Οι ιστοί και τα κύτταρα που μπορούν σήμερα να μεταμοσχευτούν είναι δέρμα, επιδερμίδα, οστά, χόνδροι, μύες, τένοντες, σύνδεσμοι, περιτονίες, αγγεία, βαλβίδες της καρδιάς, κερατοειδής χιτώνας του οφθαλμού, σκληρός χιτώνας του οφθαλμού, εμβρυϊκή μεμβράνη, χόριο, ενδοκρινείς ιστοί και ενδοκρινικά κύτταρα, νευρικά κύτταρα, αιμοποιητικά κύτταρα κ.α. Οι τεχνικές συνεχώς βελτιώνονται και σύντομα θα είναι δυνατή η μεταμόσχευση και άλλων οργάνων, ιστών και κυττάρων. Συγκλονιστική μαρτυρία «Μετά το ατύχημα της Σοφίας και όταν πια δεν υπήρχαν περιθώρια να ελπίζει σε ανάρρωση, η κυρία Γιάννα αποφάσισε να πει «ναι» στην δωρεά των οργάνων της κόρης της. Η απόφαση ήταν δύσκολη. Ήρθε στην χειρότερη στιγμή της ζωής της. Ήταν όμως αυτό που μετέτρεψε την θλίψη σε ζωή. Από τότε έχει ξεκινήσει αγώνα για την ευαισθητοποίηση των πολιτών στο θέμα της δωρεάς οργάνων. «Έγιναν επτά θαύματα σε επτά οικογένειες. Η «χαρά» μου είναι πολύ μεγάλη, γιατί έφυγαν όλα τα όργανα του παιδιού μου και πήγαν σε επτά νεαρούς ανθρώπους. Θέλω να γίνει γνωστό για να βοηθήσουμε κι άλλον κόσμο. Είναι κρίμα να μην βάζουμε μια υπογραφή για να σωθεί ένας ακόμη άνθρωπος. Εγώ θα κάνω τα πάντα». Η κ. Γιάννα μοιράστηκε πριν δύο χρόνια περίπου την δική της εμπειρία στο αμφιθέατρο του Γ.Ν. Παπαγεωργίου στη Θεσσαλονίκη και έστειλε το δικό της μήνυμα, όταν χρειάστηκε να επιδείξει μεγαλείο ψυχής και δύναμης, δωρίζοντας τα όργανα της κόρης της. Μπορεί η ιστορία αυτή να έρχεται από την Ελλάδα, όμως το σίγουρο είναι ότι η δωρεάν οργάνων είναι ένα δώρο που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος σε άλλους, δίνοντας την ευκαιρία να ζήσει και σίγουρα δεν έχει σύνορα αυτή η προσφορά. Ιστορικό μεταμοσχεύσεων Οι πρώτες πειραματικές προσπάθειες για μεταμόσχευση μυελού των οστών έγιναν το 1940-1950. Η μεταμόσχευση κερατοειδούς χιτώνα του οφθαλμού άρχισε να απασχολεί τους επιστήμονες από τις αρχές του 19ου αιώνα. Η πρώτη μεταμόσχευση από πτωματικό μόσχευμα έγινε το 1937 και το 1945 ιδρύεται η πρώτη τράπεζα οφθαλμών. Επίσης, η μεταμόσχευση ήπατος ξεκίνησε το 1950. Η πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση σε άνθρωπο έγινε το 1968 από τον Calne. Η πρώτη μεταμόσχευση παγκρέατος έγινε το 1967 και από το 1988, οπότε και θεωρητικά τελειώνει η πειραματική φάση, θεωρείται ότι αποτελεί εναλλακτική μορφή θεραπείας. Επίσης, η πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς από άνθρωπο σε άνθρωπο έγινε το 1967 στη Νότια Αφρική από τον Christian Barnard, οπότε και ο μεταμοσχευμένος έζησε για 18 ημέρες και πέθανε από πνευμονία. Το 1968 η δεύτερη μεταμόσχευση από τον ίδιο είχε ως αποτέλεσμα ο ασθενής να ζήσει για 18 μήνες. Η πρώτη κλινική μεταμόσχευση πνεύμονα έγινε το 1963. Η ιστορία της μεταμόσχευσης νεφρού ξεκινά το 1902, όταν ο Ullman αναφέρει αντιμετώπιση της ουραιμίας με μεταμόσχευση νεφρού. Το 1953 ανακοινώνονται τα αποτελέσματα επιτυχούς μεταμόσχευσης νεφρού με καλή νεφρική λειτουργία. Το 1954 στη Βοστόνη έγινε η πρώτη προσπάθεια μεταμόσχευσης νεφρού μεταξύ μονοωογενών διδύμων αδερφών από τον J. Murray. Το 1990 οι μεταμοσχεύσεις έλαβαν ιδιαίτερη αναγνώριση με την απονομή του βραβείου Nobel στους J. Marey και E. Donald Thomas για τη συνεισφορά τους στη μεταμόσχευση μυελού των οστών.
0 Comments
Leave a Reply. |
APXEIO
May 2024
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
|