ΤΗΣ ΑΝΝΙΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Είναι ένας τόπος «μαγεμένος» και σαν περπατάς στα στενά δρομάκια του, η ομορφιά που αντικρίζεις είναι μοναδική. Τα αρχοντόσπιτα δεξιά και αριστερά του δρόμου σε παραπέμπουν σε μια άλλη εποχή. Τα συναισθήματα που σου προκαλούν είναι ανάμικτα. Οι Άγιοι Ομολογητές έχουν την δική τους ιστορία. Μια παραδοσιακή και πανέμορφη συνοικία στην καρδιά της Λευκωσίας, που σαν περπατήσεις, αισθάνεσαι έντονα το μυστήριο και την ανάγκη για να την εξερευνήσεις. Κάποια αρχοντικά παραμελημένα και κάποια άλλα αναπαλαιωμένα. Μοναδική ομορφιά Εμείς δεν μπορούσαμε να αντισταθούμε σε αυτή την μοναδική ομορφιά. Περπατήσαμε στα γραφικά δρομάκια και μιλήσαμε με κάποιους κατοίκους. «Όσοι πιούν από το νερό των Αγίων Ομολογητών δεν φεύγουν, και αν φύγουν κάποια μέρα θα ξαναγυρίσουν, μας είπαν». Ο τόπος αυτός είναι ευλογημένος, τόνισαν. Μας μίλησαν για τα βράδια του καλοκαιριού που έβγαζαν τις «καρέκλες τους στο στενό δρόμο και κάθονταν και κουβέντιαζαν όλοι οι γείτονες μαζί. Έπιναν τον καφέ τους, έτρωγαν το καρπούζι και όλοι ένιωθαν σαν μια μεγάλη οικογένεια. Ήταν μια μικρή κοινότητα που όλοι γνωρίζονταν μεταξύ τους». Σήμα κατατεθέν ο πλάτανος Ο πλάτανος το σήμα κατατεθέν των Αγίων Ομολογητών και στη μέση του χωριού, όπως το έλεγαν και ήταν τότε, το καφενείο. Κοντά στον πλάτανο και τα μπακάλικα του Κοτσαμπά και του Πίτσιλλου, το ραφείο του Ρένου, το σπίτι του Γιακουμή (είχε το ταξί ΑΚΡΟΠΟΛΗ) και της Άννας της Ράφτενας που όλες οι αριστοκράτισσες της τότε εποχής, κοντά της έραβαν τα συνολάκια τους. Ο επιπλοποιός Ανδρέας Σαματάς και τόσοι άλλοι που σήμερα για κάποιους είναι απλά ονόματα, για άλλους μια ιστορία και για κάποιους άλλους αναμνήσεις, μυρωδιές και νοσταλγία. Σήμερα τα παιδιά της γειτονιάς είναι σχεδόν 70 χρονών και καθώς σου μιλάνε το χαμόγελο δεν φεύγει από τα χείλη τους. Τα χρόνια εκείνα, ήταν όμορφα μας λένε. «Το σχολείο και η εκκλησία ήταν το σημείο συγκέντρωσης για ασταμάτητο παιχνίδι μέχρι να βραδιάσει. Όσο για τις γιορτές του χωριού ανεπανάληπτες. Φτιάχναμε την πιο μεγάλη λαμπρατζιά στην αυλή της εκκλησίας ενώ την μεγάλη Παρασκευή γινόταν η πιο μεγάλη περιφορά του επιταφίου». Εκεί και ο Κώστας Μόντης Στους Αγίους Ομολογητές έζησε τα γυμνασιακά του χρόνια και ο ποιητής μας, ο Κώστας Μόντης. Όπως είχε δηλώσει, διατηρούσε πολύ προσφιλείς αναμνήσεις από τους Αγίους Ομολογητές. Στους Αγίους Ομολογητές, που κατοικούσε τότε, που ήταν ακόμη νεαρό αμούστακο αγόρι, έγραψε και τους πρώτους του «ανώριμους στίχους» όπως είχε δηλώσει πριν χρόνια σε μια συνέντευξη του στο ΡΙΚ, ενώ ο πλάτανος ήταν γι’ αυτόν μια έμπνευση. «Μούπαν πως φύτεψαν ένα καινούργιο πλάτανο στη θέση του παλιού που δολοφονήθηκε. Ναι, μα άλλοι τώρα κι όχι εμείς θα ναι δεκαέξι – δεκαοχτώ χρονών για να χαράξουν τ’ αρχικά αγαπημένων ονομάτων στον κορμό του, κι άλλα θαν’ τα’ αρχικά». Αυτό, ήταν ένα από τα ποιήματα του Κώστα Μόντη που έγραψε για τον πλάτανο και όχι μόνο. Ο πλάτανος που αναφέρεται ο Κώστας Μόντης τον φύτεψε το 1885 η Παρασκευού η οποία καταγόταν από τον Ασκά και είχε μετακομίσει στους Αγίους Ομολογητές. Τον πότιζε με νερό που κουβαλούσε η ίδια από τον ποταμό. Τον Μάρτη του 1995 την θέση του πήρε ένας νέος πλάτανος. Ένα μικρό χωριό Οι Άγιοι Ομολογητές ήταν ένα μικρό χωριό μεταξύ του Πεδιαίου ποταμού και της Λεωφόρου Δημοσθένη Σεβέρη. Οι δρόμοι ήταν όλοι χωματένιοι και γύρω- γύρω χωράφια. Ωστόσο, πρώτα ασφαλτώθηκε η Λεωφόρος Αγίων Ομολογητών επειδή την χρησιμοποιούσε ο Άγγλος Κυβερνήτης που πηγαινοερχόταν με τα άλογα του στο κυβερνείο. Τα χρόνια περνούσαν και η περιοχή αναπτυσσόταν κρατώντας ωστόσο το παραδοσιακό της χαρακτήρα με τα στενά δρομάκια και τα όμορφα μπαλκόνια και τα αρχοντικά κτίσματα. Με φόντο απ’ τα παλιά Προχωρώντας, συναντάς το Πολιτιστικό και Ερευνητικό Ίδρυμα Άρτος. Ένα σύγχρονο κέντρο τέχνης. Το Ίδρυμα στεγάζεται στις εγκαταστάσεις όπου παλαιότερα λειτουργούσαν οι φούρνοι των Αγίων Ομολογητών. Συνεχίζοντας την διαδρομή μας συναντάμε το Ίδρυμα Λυσσαρίδη και λίγο παραπέρα το πολιτιστικό εργαστήρι. Αν μπορούσαμε να χαρακτηρίζαμε σήμερα την Λεωφόρο των Αγίων Ομολογητών και γενικότερα τον παλιό πυρήνα της περιοχής, σίγουρα θα ήταν «η συνοικία του πολιτισμού» αφού σήμερα γίνονται πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις με φόντο αυτή την αρχοντιά που έχει απ’ τα παλιά. Στην καρδιά των Αγίων Ομολογητών, θα συναντήσεις το σχολείο και ακριβώς απέναντι την εκκλησία των Αγίων Ομολογητών. Δεν θα μπορούσαμε, ωστόσο, να αγνοήσουμε το Προεδρικό Μέγαρο που βρίσκεται στην περιοχή. Το Προεδρικό Μέγαρο, ήταν το κυβερνείο όπου διέμενε ο Βρετανός Κυβερνήτης της Κύπρου κατά την εποχή της Αγγλοκρατίας το 1878-1960. Δίπλα από το προεδρικό, ο τότε πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Γλαύκος Κληρίδης και η σύζυγος του, μετέτρεψαν την έκταση γύρω από το προεδρικό σε χώρο πρασίνου για τους κατοίκους της Λευκωσίας. Αρχικά ένα παιδικό πάρκο και στην συνέχεια δημιούργησαν το πάρκο του προεδρικού Μεγάρου. Ένα καταπράσινο πάρκο, που το χρησιμοποιούν καθημερινά οι ντόπιοι για περπάτημα, για ποδηλασία και για χαλάρωση αφού περπατώντας στα δρομάκια του έχεις την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε ένα καταπράσινο δάσος μακριά από την βαβούρα της πόλης. Ο πεδιαίος ποταμός… Ο πεδιαίος ποταμός, καλύπτει ολόκληρη τη δυτική πλευρά των Αγίων Ομολογητών με την καταπράσινη και πυκνή βλάστηση των ευκαλύπτων ενώ ο φανταστικός πεζόδρομος που έγινε τα τελευταία χρόνια και περνά μέσα από αυτό τον πανέμορφο ποταμό σου δίνει την αίσθηση της απόλυτης ελευθερίας στην φύση. Η τουρκική εισβολή Η τουρκική εισβολή και κατοχή επηρέασε όπως ήταν φυσικό και τους Αγίους Ομολογητές και έτσι από μια κλειστή κοινωνία άρχισε να μεγαλώνει και να δέχεται τον νέο κόσμο της. Η οικιστική της φυσιογνωμία της ενορίας άρχισε να αλλάζει πολύ γρήγορα αφού κτιστήκανε πολλές πολυκατοικίες. Ο κεντρικός όμως πυρήνας των Αγίων Ομολογητών, η Λεωφόρος των Αγίων Ομολογητών και οι δρόμοι γύρω από την εκκλησία και την πλατεία των καφενείων, κρατούν ακόμη αρκετά στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής Οι Άγιοι Ομολογητές Οι Άγιοι Ομολογητές, ο Γουρίας, ο Σαμωνάς και Άβιβος, έδρασαν και πέθαναν στη Έδεσσα της Μεσοποταμίας. Οι τρεις αυτοί Άγιοι, με τα ξένα ονόματα, δεν είχαν δράση στην Κύπρο. Κατάγονταν από την Έδεσσα. Κάποιοι λένε ότι στα παλιά χρόνια, όταν οι σημερινοί Άγιοι Ομολογητές λέγονταν Μαντεία, και ανήκαν στην αρχαία πολιτεία της Λήδρας, οι Άγιοι αυτοί κυκλοφορούσαν στην περιοχή σαν σκιές με φωτοστέφανα, και ότι σε μια σπηλιά ακριβώς στο κέντρο του οικισμού βρέθηκε μια παλιά εικόνα ζωγραφισμένη το 1663 από τον ιερογράφο Παύλο με τους τρεις Αγίους Ομολογητές. Έτσι ο οικισμός από Μαντεία μετονομάστηκε προς τιμήν των Αγίων Ομολογητών και στον χώρο κτίστηκε η ομώνυμη εκκλησία. Μια μικρή βασιλική χωρίς τρούλο, περίπου εκεί που βρίσκεται σήμερα το καμπαναριό της νεότερης εκκλησίας. Η άλλη όψη Και ενώ περπατάς, τα στενά δρομάκια σε οδηγούν στη Λεωφόρο Δημοσθένη Σεβέρη και συνειδητοποιείς ότι δεν βρίσκεσαι πλέον σε αυτή την όμορφη εποχή. Αντικρίζεις τα σύγχρονα κτίρια την πολυκοσμία της εποχής. Τα μικρά εστιατόρια και cafe, τα καταστήματα και όλη την βαβούρα που αρμόζει στην σύγχρονη εποχή που ζούμε με όλα όσα απαιτεί. Μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες επέλεξαν την περιοχή των Αγίων Ομολογητών για να εγκαταστήσουν τα γραφεία τους και έτσι ξαφνικά το μικρό χωριό που ήταν κάποτε, ξαφνικά απόκτησε μια άλλη αίγλη, μια άλλη ομορφιά, σύγχρονη, μοντέρνα. Παρόλα αυτά, με κάποιο μαγικό τρόπο η μοντέρνα μεταβατική περίοδος που ζούμε και έχει ταιριάξει αρμονικά με αυτή την παλιά αρχοντιά.
0 Comments
Leave a Reply. |
APXEIO
May 2024
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
|