Η αποστολή παρατηρητών του ΟΑΣΕ και Συμβουλίου της Ευρώπης κατέγραψε θεμελιώδη σφάλματα στο δημοψήφισμα στην Τουρκία

"Το συνταγματικό δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου στην Τουρκία διεξήχθη υπό όρους άνισου ανταγωνισμού και οι δύο πλευρές στην εκστρατεία δεν είχαν ίσες ευκαιρίες," σύμφωνα με τα σημερινά ευρήματα των παρατηρητών του ΟΑΣΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης.

---

Σύμφωνα με τη δήλωση των παρατηρητών, "ενώ οι τεχνικές πτυχές της διαδικασίας έτυχαν άρτιας διαχείρισης, οι ψηφοφόροι δεν είχαν πρόσβαση σε αμερόληπτη πληροφόρηση σχετικά με τις βασικές πτυχές της μεταρρύθμισης, και συγκεκριμένοι περιορισμοί στις θεμελιώδεις ελευθερίες είχαν αρνητικές επιπτώσεις".

"Την ημέρα του δημοψηφίσματος δεν υπήρχαν σημαντικά προβλήματα, με εξαίρεση ορισμένες περιοχές, όμως μπορούμε μόνο να λυπούμαστε για την απουσία των παρατηρητών της κοινωνίας των πολιτών σε εκλογικά τμήματα", δήλωσε ο Cezar Florin Preda, επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης.

"Σε γενικές γραμμές, το δημοψήφισμα πληροί τα πρότυπα του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το νομικό πλαίσιο ήταν ανεπαρκές για τη διεξαγωγή μιας πραγματικά δημοκρατικής διαδικασίας", δήλωσε.

"Το δημοψήφισμα διεξήχθη σε ένα πολιτικό περιβάλλον στο οποίο οι θεμελιώδεις ελευθερίες απαραίτητες για μια πραγματικά δημοκρατική διαδικασία περιορίστηκαν κάτω από την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, και οι δύο πλευρές δεν είχαν ίσες ευκαιρίες να προσεγγίσουν τους ψηφοφόρους", δήλωσε ο Tana de Zulueta, επικεφαλής της αποστολής παρατηρητών των εκλογών εκ μέρους του γραφείου για τα δημοκρατικά και θεμελιώδη δικαιώματα του ΟΑΣΕ.

"Σύμφωνα με τα ευρήματα η εκστρατεία “Ναι” κυριάρχησε στην κάλυψη των μέσων ενημέρωσης και αυτό, σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στα μέσα ενημέρωσης, τις συλλήψεις δημοσιογράφων και του κλεισίματος των μέσων ενημέρωσης, κατέληξε σε μειωμένη πρόσβαση των ψηφοφόρων σε μια πληθώρα απόψεων."

Σύμφωνα με τη δήλωση του ΟΑΣΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης, "αν και το Ανώτατο Συμβούλιο των εκλογών (SBE) ενέκρινε κανονισμούς και οδηγίες για την αντιμετώπιση ορισμένων πτυχών της διαδικασίας, το νομικό πλαίσιο, το οποίο εστιάζεται σε κανονικές εκλογές, παραμένει ανεπαρκές για τη διεξαγωγή ενός πραγματικά δημοκρατικού δημοψηφίσματος". Οι παρατηρητές λένε ότι "οι επαρχιακοί κυβερνήτες χρησιμοποίησαν τις εξουσίες που τους παρέχει η κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να περιορίσουν περαιτέρω την ελευθερία του συνέρχεσθαι και της έκφρασης".

"Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείται για να υπονομεύσει το κράτος δικαίου", δήλωσε ο κ. Preda.

"Το νομικό πλαίσιο για το δημοψήφισμα δεν προβλέπει ούτε επαρκώς για την αμερόληπτη κάλυψη ούτε εγγυάται στα πολιτικά κόμματα ισότιμη πρόσβαση στα δημόσια μέσα μαζικής ενημέρωσης, ενώ δίνει προτεραιότητα στο κυβερνών κόμμα και τον Πρόεδρο κατά την κατανομή του δωρεάν χρόνου ομιλίας, οι δε εξουσίες του SBE για την επιβολή κυρώσεων για μεροληπτική κάλυψη καταργήθηκαν", αναφέρουν ΟΑΣΕ και ΣτΕ στη δήλωση.

"Ο νόμος περιορίζει την πλήρη συμμετοχή στο δημοψήφισμα των επιλέξιμων πολιτικών κομμάτων και δεν ρυθμίζει τη συμμετοχή άλλων ενδιαφερομένων μερών", λέει η δήλωση.

"Επιπλέον, το SBE αποφάσισε ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι επαγγελματικές ενώσεις δεν επιτρέπεται να μετέχουν στα γεγονότα της εκστρατείας".

"Το πλαίσιο της εκστρατείας ήταν περιοριστικό και οι ανισορροπίες που οφείλονται στην ενεργό συμμετοχή πολλών από τους κορυφαίους εθνικούς λειτουργούς, καθώς και από πολλούς τοπικούς δημόσιους λειτουργούς, στην εκστρατεία του “Ναι”,», δήλωσε ο de Zulueta. "Παρατηρήσαμε την κατάχρηση κρατικών πόρων, καθώς και την παρεμπόδιση των εκδηλώσεων της εκστρατείας του “Όχι”.

Η εκστρατεία αμαυρώθηκε από ορισμένους ανώτερους αξιωματούχους που εξίσωναν τους υποστηρικτές «Όχι» με τρομοκράτες και οι υποστηρικτές του «Όχι» αντιμετώπιζαν παρεμβάσεις από την αστυνομία και βίαιες συμπλοκές στις εκδηλώσεις τους."

Σύμφωνα με τους παρατηρητές, η ίδια ημέρα του δημοψηφίσματος "προχώρησε ομαλά και με αποτελεσματικό τρόπο στον περιορισμένο αριθμό των εκλογικών τμημάτων που επισκέφθηκαν οι διεθνείς παρατηρητές".

Παρά το γεγονός ότι "σε ορισμένες περιπτώσεις, η πρόσβαση των παρατηρητών του ΟΑΣΕ κατά το άνοιγμα και την ίδια την ψηφοφορία σε εκλογικά τμήματα  είτε απαγορεύθηκε ή ήταν περιορισμένη".

"Αναφέρθηκε δε ευρεία αστυνομική παρουσία τόσο εντός όσο και εκτός των εκλογικών κέντρων και, σε ορισμένες περιπτώσεις, η αστυνομία προχωρούσε στον έλεγχο των εγγράφων ταυτότητας των ψηφοφόρων πριν από τη χορήγηση πρόσβασης στις κάλπες".

Τέλος οι παρατηρητές δηλώνουν ότι "το SBE εξέδωσε οδηγίες αργά μέσα στην ημέρα που άλλαξαν σημαντικά τα κριτήρια εγκυρότητας της ψηφοφορίας, υπονομεύοντας κάθε εγγύηση  και σε αντίθεση με το νόμο", καταλήγει η αποστολή του ΟΑΣΕ και του ΣτΕ.

(ΚΥΠΕ/ΘΑ/ΓΠ)