Για πολλές Μεξικανές, η Ημέρα της Μητέρας απλά επέτεινε την οδύνη τους, διότι τα παιδιά τους έχουν εξαφανιστεί

Πριν από τρία χρόνια, η Χουλιέτα Γκουσμάν έδωσε ένα φιλί στο μέτωπο στον μοναχογιό της, καθώς έφευγε για πάει στο σπίτι της κοπέλας του, μερικά τετράγωνα μακριά από το σπίτι τους, στην πόλη Τσιλάπα του Μεξικού-όπου συμμορίες που διεκδικούν τον έλεγχο της παραγωγής και της διακίνησης ηρωίνης αναμετρούνται σε έναν φαύλο κύκλο βίας.
​

---

Ο νεαρός, 21 ετών, της υποσχέθηκε ότι θα γύριζε στο σπίτι το απόγευμα για να γιορτάσουν την ημέρα της μητέρας.  Δεν επέστρεψε ποτέ. Η Γκουσμάν δεν έχει πάψει έκτοτε να τον ψάχνει.
 
Στο Μεξικό, η ημέρα της μητέρας είναι η 10η Μαΐου και αποτελεί περίπου εθνική γιορτή, με τις πιο πολλές επιχειρήσεις να αφήνουν τους εργαζόμενους και κυρίως τις εργαζόμενες να φύγουν νωρίς το μεσημέρι και τα εστιατόρια να γεμίζουν ασφυκτικά με κόσμο.
 
Αλλά στην Τσιλάπα, μια από τις πιο επικίνδυνες πόλεις της Πολιτείας Γκερέρο, η οποία σπαράσσεται από τη βία των συμμοριών, η Γκουσμάν, μαζί με δεκάδες άλλες μητέρες, πήρε μέρος σε μια συγκέντρωση και δέηση στο κέντρο της πόλης, όπου πήγαν οι γυναίκες για να τιμήσουν τη μνήμη των αγνοούμενων παιδιών τους-που πιστεύεται ότι έπεσαν θύματα της βίας των συμμοριών, που αποτελεί μάστιγα στο
Μεξικό.
 
"Για τις μητέρες με παιδί που αγνοείται, δεν υπάρχει 10η Μαίου", εξήγησε η 53χρονη Γκουσμάν. "Δεν υπάρχει γιορτή". "Πώς μπορούν να μας παίρνουν τα παιδιά μας; Ο καιρός μπορεί να περνάει, αλλά ο πόνος δεν φεύγει", είπε πριν ξεσπάσει σε λυγμούς.
 
Στην πρωτεύουσα, εκατοντάδες μητέρες από το Μεξικό και άλλα κράτη της Κεντρικής Αμερικής έκαναν πορεία για να απαιτήσουν από την κυβέρνηση να αποκαλύψει την αλήθεια για το τι συνέβη στους οικείους τους που αγνοούνται και να φροντίσει να αποδοθεί δικαιοσύνη.
 
Στην Τσιλάπα, αγνοούνται τουλάχιστον 157 άνθρωποι. Σε εθνική κλίμακα, ο αριθμός των εξαφανισμένων είναι περίπου 34.000, κατά τα στοιχεία οργανώσεων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, ο πραγματικός αριθμός ενδέχεται να είναι πολύ υψηλότερος, καθώς πολλές οικογένειες φοβούνται να καταγγείλουν υποθέσεις εξαφανίσεων, φοβούμενες ότι θα υποστούν αντίποινα.
 
Η Γκουσμάν είναι μία από αυτές τις περιπτώσεις: αρχικά, δεν ειδοποίησε τις αρχές για την εξαφάνιση του γιου της, διότι φοβόταν. Λέει πως δεν ξέρει ποιοι πήραν τον γιο της, αλλά φίλοι και μέλη της οικογένειάς της θεωρούν πως τον απήγαγε μια ομάδα παραστρατιωτικών που δρα στην Τσιλάπα.
 
Διάφορες τέτοιες οργανώσεις έχουν εμφανιστεί στον φτωχό μεξικανικό νότο τα τελευταία έξι χρόνια, με διακηρυγμένο σκοπό τους την υπεράσπιση των κοινοτήτων από τις συμμορίες. Αλλά πολλές κατέληξαν να συνεργάζονται με τα καρτέλ των ναρκωτικών, λένε ντόπιοι και οι αρχές.
 
Ο πολλαπλασιασμός των συμμοριών, η εμφάνιση νέων, πιο αιμοδιψών ομάδων κακοποιών που παράγουν και διακινούν ηρωίνη για να εκμεταλλευθούν την επιδημία της χρήσης οπιοειδών στις ΗΠΑ, μετέτρεψε την Τσιλάπα σε πεδίο ανελέητης μάχης.

Οι συμμορίες μάχονται για τον έλεγχο περιοχών όπου καλλιεργούνται οπιοπαπαρούνες, η βάση της ηρωίνης που πλημμυρίζει αμερικανικούς δρόμους.
 
Ο Ραμόν Ναβαρέτε, πρόεδρος της επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Πολιτείας Γκερέρο, επισήμανε μιλώντας σε εκδήλωση στην Τσιλάπα την Τετάρτη πως η απραξία των αρχών και το γεγονός ότι δεν εντοπίζονται οι αγνοούμενοι εξωθεί πολλές οικογένειες να ψάχνουν τους εξαφανισμένους μόνες τους.
 
Η επιτροπή αποφάσισε να συνοδεύει τους συγγενείς των αγνοούμενων στην Τσιλάπα στις αναζητήσεις τους. Ομάδες συγγενών, ιατροδικαστικοί, ανθρωπολόγοι ψάχνουν σε απομακρυσμένες και απομονωμένες περιοχές της πόλης σημάδια για την ύπαρξη ομαδικών τάφων.
 
"Είναι πολύ θλιβερή δουλειά αυτή στην οποία αποφασίσαμε να βοηθήσουμε", αναγνώρισε ο Ναβαρέτε πριν τονίσει πως "θα ήταν δίκαιο να πούμε ότι (οι οικογένειες) δεν έχουν καμία υποστήριξη από την κυβέρνηση".
 
ΚΥΠΕ