ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Μετά την μεγάλη πυρκαγιά της Σολιάς αποφασίστηκε όπως σε κάθε περίπτωση πυρκαγιάς κινητοποιούνται μέχρι και το 50% της παγκύπριας δύναμης. Αυτή είναι η νέα τακτική που ακολουθείται, όπως δήλωσε σε συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών Χαράλαμπος Αλεξάνδρου, ο οποίος υπογράμμισε παράλληλα ότι η δασική υπηρεσία είναι αυτή που μπορεί να αντιμετωπίσει τις δασικές πυρκαγιές. Ο κ. Αλεξάνδρου σημείωσε ότι έχουν μειωθεί την τελευταία πενταετία οι πυρκαγιές, αλλά δεν υπάρχει εφησυχασμός γιατί το πρόβλημα είναι διαρκές.
Ο Διευθυντής του Τμήματος δασών ανέφερε ότι το Τμήμα είναι καλύτερα στελεχωμένο σε σχέση με πριν δυο χρόνια όταν είχαμε τη μεγάλη πυρκαγιά στη Σολιά, ενώ τόνισε πως το σημαντικότερο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι η εγκατάλειψη της υπαίθρου και της γεωργικής γης με αποτέλεσμα να αντικατασταθεί με δασική βλάστηση. Υπογράμμισε επίσης ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις συνέπιες από την κλιματική αλλαγή. - Στον τομέα της πρόληψης και της καταστολής των πυρκαγιών φαίνεται ότι πάμε καλύτερα τελευταία. «Σε ότι αφορά τον αριθμό των δασικών πυρκαγιών υπάρχει μια μικρή μείωση την τελευταία πενταετία. Αυτό οφείλεται στα μέτρα πρόληψης που λαμβάνονται, δηλαδή στις εκστρατείες που κάνουμε, στην από τηλεοράσεως ενημέρωση του κοινού, στην εφαρμογή των νομοθεσιών. Για να αναφέρουμε αριθμούς, ο μέσος όρος στο πρώτο εξάμηνο κάθε έτους την τελευταία πενταετία μειώθηκε από 60 που ήταν από το 2000 ως το 2013 σε 44 πυρκαγιές στην περίοδο 2013-2017. Βέβαια οι αριθμοί είναι σχετικοί γιατί αν συμβούν μεγάλες πυρκαγιές, όπως στη Σολιά και Αργάκα η καμένη έκταση αυξάνεται σημαντικά. Ακόμη, ένας άλλος λόγος της μείωσης των πυρκαγιών είναι η γρηγορότερη κινητοποίηση μεγαλύτερης δύναμης. Επίσης έχουμε την από αέρος περιπολία των αεροπλάνων που μας βοηθά». - Με τα σημερινά δεδομένα την ευθύνη για τις δασικές πυρκαγιές έχει το Τμήμα Δασών. Είστε καλύτερα εξοπλισμένοι και προετοιμασμένοι σε σχέση με την τελευταία μεγάλη πυρκαγιά στη Σολιά το 2016; «Σίγουρα είμαστε σε καλύτερη κατάσταση απ΄ ό,τι ήμασταν το 2016. Υπάρχει πρόγραμμα αντικατάστασης των παλιών πυροσβεστικών οχημάτων, έχουν συμπληρωθεί όλες οι θέσεις προαγωγής και μερικές θέσεις πρώτου διορισμού οπότε είναι καλύτερα στελεχωμένο το Τμήμα. Βέβαια, πάντα υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση για έμψυχο δυναμικό σε θέσεις πρώτου διορισμού που είναι απαραίτητο να πληρωθούν». -Ποια μαθήματα πήρατε από τη μεγάλη εκείνη πυρκαγιά στη Σολιά; «Η πρώτη και κυριότερη εμπειρία που αποκτήθηκε ήταν η ανάγκη για γρηγορότερη κινητοποίηση μεγάλου αριθμού πυροσβεστικών δυνάμεων. Τώρα, στην περίπτωση που εκδηλωθεί πυρκαγιά η οποία μπορεί να είναι απειλητική και να εξελιχθεί σε καταστροφική, γίνεται κινητοποίηση των δυνάμεων βάση συγκεκριμένου σχεδίου. Το οποίο λέει, και εφαρμόστηκε μάλιστα στην περίπτωση του Πύργου Τηλλυρίας πρόσφατα, ότι κινητοποιείται το 50% της παγκύπριας δύναμης του Τμήματος. Στο παράδειγμα που ανέφερα προηγουμένως, προσέτρεξε για βοήθεια η δασική περιφέρεια Τροόδους και η δασική περιφέρεια της Λευκωσίας με το 50% της δύναμης τους». -Έχει αναδασωθεί η περιοχή της Σολιάς που κάηκε κι έχουν γίνει τα αντιπλημμυρικά έργα που εξαγγέλθηκαν; «Οι πιο αναγκαίες εργασίες που έγιναν με επιτυχία ήταν η κατασκευή των αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων. Είναι κεφαλαιώδους σημασίας η συγκράτηση του εδάφους στον τόπο του. Κατασκευάστηκαν κορμοδέματα, ξερόλιθοι και ακολούθως έγιναν αντιπλημμυρικά έργα στα μικρά και μεγάλα ρυάκια καθώς και στον ποταμό του Αγίου Θεοδώρου. Καταφέρνοντας σαν συγκρατήσουμε το έδαφος, από κει και πέρα η φύση ξέρει καλύτερα από μας και ενεργεί αδάπανα. Έχει τους μηχανισμούς της φυσικής επανεγκατάστασης όλων των ειδών της βλάστησης. Σε ορισμένες περιοχές, οι οποίες ήταν αρκετά υποβαθμισμένες ή κατά μήκος του δρόμου ή πλησίον κάποιων κοινοτήτων χρειάστηκε περισσότερη παρέμβαση από μας σε ότι αφορά την εγκατάσταση της βλάστησης». - Πρόσφατα το Υπουργικό Συμβούλιο πήρε αποφάσεις για επικαιροποίηση σχεδίων διαχείρισης κρίσεων. Το θέμα σας αφορά καθώς θέλει η κυβέρνηση να υπάρχει μια εποπτική αρχή που να εποπτεύει όλα όσα έχουν σχέση με τις πυρκαγιές για καλύτερο συντονισμό. Έχετε εισηγήσεις γι’ αυτό; «Επειδή δεν έχουμε ακόμη την απόφαση του Υπουργικού, παρά μόνο ακούσαμε τις δηλώσεις της Αναπληρώτριας Κυβερνητικής Εκπροσώπου, είναι καλύτερα να περιμένουμε τι διαλαμβάνει αυτή η απόφαση. Ανεξαρτήτως της απόφασης, είναι σίγουρο ότι χρειάζεται περαιτέρω ενίσχυση ο τομέας της πυροπροστασίας και ο καλύτερος σχεδιασμός. Το πρόβλημα των πυρκαγιών είναι μόνιμο και διαρκές. Συνεπώς τέτοια πρέπει να είναι και η αντιμετώπιση του. Δεν μπορούμε να επαναπαυθούμε γιατί αλλάζουν τα δεδομένα. Έχουμε την κλιματική αλλαγή με την οποία πρέπει να ασχοληθούμε και να την αντιμετωπίσουμε. Η πιο σημαντική αλλαγή που έγινε είναι η εγκατάλειψη της υπαίθρου. Οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που οδήγησαν στην αστυφιλία και την εγκατάλειψη της υπαίθρου οδήγησε στο να μετατραπούν οι καλλιεργήσιμες γεωργικές εκτάσεις σε δασική βλάστηση. Πράγμα που σημαίνει αύξηση της καύσιμης ύλης και ταυτόχρονα, απώλεια αντιπυρικών ζωνών, αφού οι εκτάσεις αυτές δρούσαν σαν τέτοιες. Οπότε υπάρχουν οι συνθήκες για μεγαλύτερες καταστροφικές πυρκαγιές. Αυτά είναι καινούργια προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε». -Παλαιότερα υπήρχε η άποψη ότι δεν υπήρχε ο συντονισμός του Τμήματος Δασών με την Πυροσβεστική,. Τώρα είναι καλύτερα τα πράγματα; «Κοιτάξετε. Στα τόσα χρόνια της καριέρας μου δεν υπήρχε καμιά πυρκαγιά για την οποία δεν υπήρχε συντονισμός ή υπήρξε αντιπαράθεση με κάποια υπηρεσία. Σε περίπτωση μεγάλης πυρκαγιάς είναι θέμα κρίσης, οπότε υπάρχει και πολιτική εποπτεία. Του θέματος επιλαμβάνεται ο αρμόδιος Υπουργός. Αν είναι δασική πυρκαγιά από τον Υπουργό Γεωργίας, αν είναι υπαίθρου από τον Υπουργό Εσωτερικών. Αυτά είναι καταγραμμένα σε σχέδια. Κάθε υπηρεσία έχει ετοιμάσει το σχέδιο της με βάση το εθνικό σχέδιο «Ζήνων». Στην περίπτωση της Σολιάς ήταν παρόντες οι ίδιοι οι Υπουργοί. Άρα δεν μπορεί να λέει κανείς ότι δεν υπήρχε συντονισμός». - Στην αποστολή στην Ελλάδα στις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές υπήρχαν και δασοπυροσβέστες. Με την επιστροφή τους εξετάσετε τι μαθήματα μπορούμε να πάρουμε από την τραγωδία ώστε να αποφύγουμε παρόμοιες καταστάσεις; «Δεν έχω ακόμη την έκθεση του επικεφαλής της ομάδας δασοπυροσβεστών που συμμετείχε στην αποστολή. Στην Ελλάδα υπάρχει το σύστημα πολιτικής προστασίας. Η δασοπυρόσβεση γίνεται από την Πυροσβεστική Υπηρεσία. Και δεν είναι αποτελεσματικό αυτό το σύστημα. Η δασοπυρόσβεση είναι καλύτερα να γίνεται από την δασική υπηρεσία. Το πρόβλημα με τις πυρκαγιές δεν είναι μόνο η δασοπυρόσβεση. Είναι η πρόληψη, είναι και η έγκυρη ανίχνευση. Οι πυλώνες αυτοί πρέπει να γίνονται από τη δασική υπηρεσία. Είναι ο δασικός ο οποίος γνωρίζει την περιοχή, γνωρίζει το ανάγλυφο, τη βλάστηση, γνωρίζει που είναι οι αντιπυρικές λωρίδες και τους δρόμους. Γνωρίζει που υπάρχει δυνατότητα να αναχαιτιστεί η πυρκαγιά, που είναι οι οικισμοί, ξέρει τα πάντα. Δεν μπορείς όσα μέσα και να έχεις, όταν δεν είσαι καλός γνώστης της περιοχής να αντιμετωπίσεις εύκολα την πυρκαγιά. Πήγαμε στην πυρκαγιά του Πύργου, νύκτα, μέσα σε δασική περιοχή. Όμως σβήσαμε την πυρκαγιά το βράδυ. Ξέραμε που ήταν οι αντιπυρικές ζώνες, πού ήταν τα υδροστόμια για να πάρουμε νερό, τι βλάστηση υπήρχε». -Όταν υπάρχει συνδυασμός δάσους και οικισμού, όπως στο Μάτι στην Αττική, τι γίνεται; «Στην περίπτωση που ανέφερες, έχουν ρόλο και πεδίο όλες οι υπηρεσίες. Η κάθε μια να παίξει το δικό της ρόλο. Όταν απειλούνται κατοικημένες περιοχές είναι εκεί που χρειάζεται η βοήθεια της Πυροσβεστικής, της Πολιτικής Άμυνας για την εκκένωση, του Έπαρχου για υποστήριξη όσον αφορά υποδομές και η δασική υπηρεσία για να κατασβήσει την πυρκαγιά». -Πώς προστατεύετε τα δάση από την κλιματική αλλαγή; «Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι σε δυο επίπεδα. Το ένα είναι να προστατεύσουμε τα ίδια τα δάση από την χειροτέρευση του κινδύνου έκρηξης και επέκτασης των πυρκαγιών όπου εδώ χρειάζονται αυξημένα μέτρα προστασίας και το δεύτερο είναι η ξηρασία. Μπορεί σήμερα να μην είναι τόσο μεγάλο το πρόβλημα, αλλά σε κάποια χρονική περίοδο μπορεί να έχουμε ξηρασία σε εκτεταμένο βαθμό. Αντιλαμβάνεστε ότι για τη ξηρασία είναι ελάχιστα τα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε. Στα αστικά πάρκα, όπως της Παιδαγωγικής Ακαδημίας και της Αθαλάσσας να σκεφτούμε την άρδευση τους. Από κει και πέρα δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για να αντιμετωπίσουμε τη ξηρασία. Πρέπει να δούμε όμως τα είδη που φυτεύουμε. Πρέπει να χρησιμοποιούμε τα ιθαγενή είδη δέντρων, τα οποία είναι πιο ανθεκτικά στη ξηρασία. Όπως η αγριελιά, η αγριοχαρουπιά. Παράλληλα πρέπει να φροντίσουμε για κάποια είδη που απειλούνται να μετατοπιστούν ή να εξαφανιστούν να φυτευτούν σε κάποια περιβάλλοντα τα οποία θα είναι καταλληλότερα. Δηλαδή έχουμε μια κάθετη, σε ότι αφορά το υψόμετρο των ειδών. Π.χ. ο κέδρος σήμερα φύεται γύρω στα 1300μ., αύριο θα χρειαστεί να πάει ψηλότερα. Ή η μαύρη πεύκη που φύεται στις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους, αν οι συνθήκες αλλάξουν δραματικά, θα κινδυνεύσει να εξαφανιστεί αφού δεν θα υπάρχει ψηλότερο υψόμετρο για να μετατοπιστεί». -Το ποσοστό δασικής έκτασης στο νησί μας αυξήθηκε, λόγω και της γεωργικής εγκατάλειψης είπατε. «Ναι, είναι το υπ΄ αριθμό 1 πρόβλημα για εκδήλωση δασικών πυρκαγιών. Αυξήθηκε η εγκατάσταση δασικής βλάστησης σε γη που προηγουμένως ήταν γεωργική. Για παράδειγμα τα δάση στο Τρόοδος ήταν περιορισμένα στον ορεινό όγκο και από κει και πέρα υπήρχαν τα ιδιωτικά δάση. Τώρα, το δάσος έχει επεκταθεί σε ένα και δυο χλμ. από τα όρια των κρατικών δασών. Στο Φιλάνι π.χ. ήταν τα όρια του κρατικού δάσους, τώρα αυτό κατέβηκε ως το Πολιτικό».
0 Comments
Leave a Reply. |
APXEIO
February 2024
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
|