ΤΗΣ ΑΝΝΙΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Η δημόσια παιδεία, οι εκπαιδευτικοί και γενικότερα το εκπαιδευτικό σύστημα, είχε την… τιμητική του όλο το καλοκαίρι με αποκορύφωμα τις μεγάλες διαδηλώσεις των εκπαιδευτικών καθώς και η απεργία που πραγματοποίησαν με το πρώτο κουδούνι της νέας σχολικής χρονιάς. Πολλά ακούστηκαν, πολλά συζητήθηκαν και οι απόψεις που διατυπώθηκαν πολλές και ποικίλες. Πόσο μεγάλο όμως είναι το πρόβλημα της παιδείας στην Κύπρο; Πόσο καλά εκπαιδεύονται οι μαθητές; Το σύστημα γενικότερα είναι το σωστό; Αυτά και άλλα πολλά ήταν τα θέματα που ζητήσαμε από τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου Κωνσταντίνο Χριστοφίδη, να μας απαντήσει στη συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα μας. Ο ίδιος επισημαίνει ότι ο εκσυγχρονισμός του κράτους, της δημόσιας υπηρεσίας και του δημόσιου σχολείου επιβάλει αλλαγές και αντικειμενική κρίση των δημόσιων υπαλλήλων.
Από την πολύμηνη αντιπαράθεση, πρόσθεσε, καταλήξαμε στο ερώτημα: τι σχολείο θέλουμε και ας αναρωτηθούμε που πάει το δημόσιο σχολείο, Τονίζει επίσης, ότι «πρέπει να αντιληφθούμε, ότι δεν είμαστε μόνο Κύπριοι πολίτες αλλά κι Ευρωπαίοι, άρα τα παιδιά που βγαίνουν από τα σχολεία μας έχουν να ανταγωνιστούν τα παιδιά των μεγάλων σχολείων των ευρωπαϊκών χωρών. Τέτοιους μαθητές πρέπει να δημιουργήσουμε, οι οποίοι να μπορούν να σταθούν σε αυτό το επίπεδο» και διευκρινίζει ότι «χρειάζεται επίσης να βρούμε τρόπους αξιολόγησης των μαθητών που να τους ωθούν να είναι πραγματικά αποδοτικοί και να έχουμε την πραγματική εικόνα για το επίπεδό τους». Αναφέρει τέλος, ότι συμφώνησε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να δημιουργηθούν 4 σχολεία-πρότυπα. -Σχετικά με τη σύγκρουση το τελευταίο διάστημα μεταξύ του Υπουργείου και Εκπαιδευτικών Οργανώσεων που οδήγησε στην πρόσφατη απεργία θα θέλατε να σχολιάσετε; Η σύγκρουση έπληξε το δημόσιο σχολείο. Εργοδότης και εργοδοτούμενος χρειάζεται να συνδιαλέγονται εποικοδομητικά, να βρίσκουν διόδους επικοινωνίας, ώστε να μην καταλήγουμε σε αδιέξοδα που στην τελική πλήττουν το μαθητή. Είναι όμως μία σύγκρουση που έβγαλε στην επιφάνεια πολλά ζητήματα που χρειάζεται να εγκύψουμε σε αυτά, ως κοινωνία ευρύτερα. Από όλη αυτή την πολύμηνη αντιπαράθεση καταλήξαμε στο ερώτημα: τι σχολείο θέλουμε; Τουλάχιστον, έστω κι έτσι, ας αναλογιστούμε με σοβαρότητα που πάει το δημόσιο σχολείο, που κατευθύνεται κι ας τολμήσουμε να προβούμε σε εκείνες τις ουσιαστικές αλλαγές που θα κάνουν το σχολείο καλύτερο: σε υποδομές, ποιότητα, περιεχόμενο, στόχους. Όλα αυτά ίσως να ακούγονται αόριστα, υπάρχουν όμως συγκεκριμένες λύσεις που μπορούν και πρέπει να δοθούν. Πρέπει να αντιληφθούμε, ότι δεν είμαστε μόνο Κύπριοι πολίτες αλλά κι Ευρωπαίοι, άρα τα παιδιά που βγαίνουν από τα σχολεία μας έχουν να ανταγωνιστούν τα παιδιά των μεγάλων σχολείων των ευρωπαϊκών χωρών. Τέτοιους μαθητές πρέπει να δημιουργήσουμε, οι οποίοι να μπορούν να σταθούν σε αυτό το επίπεδο. -Είχατε πρόσφατα συνάντηση με τον Πρόεδρο και προτείνατε ένα σχέδιο για πρότυπο σχολείο. Εξηγήστε μας σε γενικές γραμμές. Ναι με είχε καλέσει ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, και είχαμε μια εποικοδομητική και μακρά συζήτηση για την εκπαίδευση. Χρειαζόμαστε ένα σχολείο πρότυπο που να εστιάζει στην καλλιέργεια της περιέργειας, της κριτικής σκέψης, των αξιών, στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων του αύριο. Αναφέρομαι σ΄ ένα σχολείο που αναγνωρίζει ότι ζούμε σ΄ ένα περιβάλλον που επειδή συνεχώς μεταλλάσσεται καλούνται μαθητής και παιδαγωγός να αναπροσαρμόζονται. Το πρότυπο σχολείο θα απαντά στο ερώτημα τι πολίτες θέλουμε και η απάντηση είναι ότι θέλουμε ενεργούς πολίτες, πολυπράγμονες, με κρίση. Ένα πρότυπο σχολείο δίνει έμφαση τόσο στον πολιτισμό, όσο και στον ψηφιακό αλφαβητισμό. Αυτά τα σχολεία διοικούνται από τους Δήμους και τα Πανεπιστήμια. Τα Πανεπιστήμια αποφασίζουν ποιοι θα διδάσκουν και συντάσσουν τα προγράμματα σπουδών. Πρόκειται, φυσικά, για δημόσια σχολεία, στα οποία έχουν πρόσβαση όλα τα παιδιά που ζουν στη συγκεκριμένη περιοχή. Δεν είναι σχολεία ελίτ όπως προσπαθούν κάποιοι να τα παρουσιάσουν εδώ στην Κύπρο. Μην ξεχνάτε, άλλωστε, ότι οι σκανδιναβικές κοινωνίες πιστεύουν βαθιά στην αξία της ισότητας και της ίσης πρόσβασης των πολιτών στα δημόσια αγαθά. Αυτό είναι και το δικό μου αξιακό υπόβαθρο και, είμαι βέβαιος, όλης της ακαδημαϊκής κοινότητας. Αριστεία για μας δεν σημαίνει αριστοκρατία, αλλά δυνατότητες και διαρκή προσπάθεια για αρίστευση – να γινόμαστε όλοι διαρκώς καλύτεροι. Συμφωνήσαμε με τον Πρόεδρο να κάνουμε 4 τέτοια σχολεία. Πρέπει επιτέλους να αρχίσουμε από κάπου. Τα πρότυπα σχολεία θα σπάσουν την υφιστάμενη καταθλιπτική ομοιομορφία και, συχνά, μετριοκρατία που επιβάλλουν οργανωμένα συμφέροντα. Θα φέρουν πνεύμα ανανέωσης, πειραματισμού, και καινοτομίας. Θα εισάγουν «καινά δαιμόνια» στο εκπαιδευτικό σύστημα και θα λειτουργήσουν ως αξιοζήλευτα σημεία αναφοράς, ωθώντας όλο το σύστημα προς τα πάνω. Θα ανεβάσουν τον πήχη. -Έχετε πει ότι το επίπεδο της Μέσης Εκπαίδευσης στα σχολεία μας δεν είναι τόσο καλό και ότι οι μαθητές έρχονται στο Πανεπιστήμιο με αρκετές ελλείψεις. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει ώστε να ανεβεί το επίπεδο μόρφωσης των νέων μας; Χρειάζεται να δούμε τι διδάσκουμε στους μαθητές και πώς το διδάσκουμε. Αναγνωρίζω ότι ένας εκπαιδευτικός δεν έχει να διαχειριστεί μόνο τη διδακτέα ύλη και πρέπει να του δώσουμε τα εφόδια να κάνει τη δουλειά του όσο καλύτερα μπορεί. Χρειάζεται να αλλάξει η διδακτική ύλη και ο τρόπος που διδάσκεται; Τότε να αλλάξει. Χρειάζεται να δοθεί έμφαση σε κάποιες συγκεκριμένες κατευθύνσεις και να αξιολογήσουμε τις ώρες που αφιερώνουμε σε κάποια άλλα μαθήματα; Να γίνει κι αυτό. Η Φυσική δεν είναι αυτή που ήταν τη δεκαετία του 60. Η Βιολογία είναι πλέον μια άλλη διαφορετική επιστήμη. Αναλογιστείτε την εξέλιξη της επιστήμης της ψυχολογίας. Πάρτε για παράδειγμα τις κλασικές επιστήμες. Θυμάμαι τον πρόεδρο Μακρόν τι απάντησε όταν ρωτήθηκε τι θα είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνει εάν εκλεγεί. Απάντησε «Θα φέρω πίσω τα Λατινικά στα σχολεία, γιατί θέλω να διασυνδέσω τα μικρά παιδιά με την παράδοσή τους». Πότε και πώς διδάσκονται τα αρχαία ελληνικά στα σχολεία μας; Ποιος συζητά τη σύνδεση με το παρελθόν και τη δική μας ιστορία; Ο διάλογος για την παιδεία περιορίστηκε στο εάν θα διδάσκουν οι δάσκαλοι μία ή μισή ώρα περισσότερο. Είναι ένας διάλογος περιορισμένου βεληνεκούς που αυτόματα περιορίζει τη χώρα σε χαμηλές πτήσεις. Προσδοκώ ότι με τη λύση του αδιεξόδου θα τεθούν επί τάπητος τα σημαντικά και τα ουσιώδη για την παιδεία. Επίσης ένα άλλο ζήτημα που θεωρώ σημαντικό είναι το άγχος που επιφορτίζουμε τους μαθητές για να εισέλθουν στο πανεπιστήμιο. Για τις Παγκύπριες Εξετάσεις τους αναγκάζουμε να παπαγαλίσουν, να μάθουν και να αποτυπώνουν τη σκέψη τους με πολύ συγκεκριμένο τρόπο, διαφορετικά η αποτυχία μπορεί να θεωρείται δεδομένη. Οπότε με τις Παγκύπριες Εξετάσεις πλήττουμε τη διαφορετικότητα, τη δημιουργικότητα, κοιμίζουμε αν θέλετε την κριτική σκέψη. Χρειάζεται λοιπόν να συζητήσουμε κατά πόσο χρειάζονται οι εξετάσεις εισδοχής στα πανεπιστήμια, με εξαίρεση κάποια πεδία ίσως (π.χ. Ιατρική, νομική). Χρειάζεται επίσης να βρούμε τρόπους αξιολόγησης των μαθητών που να τους ωθούν να είναι πραγματικά αποδοτικοί και να έχουμε την πραγματική εικόνα για το επίπεδό τους. -Γι’ αυτό το αποτέλεσμα θεωρείτε ότι ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό το σύστημα εκπαίδευσης που υπάρχει στην Κύπρο ή το επίπεδο των εκπαιδευτικών. Τα δύο είναι αλληλένδετα. Ένα σύστημα εκπαίδευσης που βλέπει σφαιρικά τη μόρφωση και την παιδεία (υποδομές, ύλη, όραμα, ανθρώπινο δυναμικό) βοηθά τον εκπαιδευτικό να κάνει σωστά τη δουλειά του. Χρειάζεται συνεχής επιμόρφωση και αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μας, ώστε να μπορούν να κάνουν καλά τη δουλειά τους. Πρέπει επίσης να τους δώσουμε περισσότερη αυτονομία στον τρόπο που διδάσκουν στην τάξη. Αυτοί γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες της ομάδας τους, των μαθητών τους κι αυτοί αναγνωρίζοντας τις δυνατότητες ή και αδυναμίες μπορούν να βοηθήσουν το μαθητή να αναπτυχθεί. Χρειάζεται να τους δώσουμε τα εργαλεία και να τους δείξουμε εμπιστοσύνη. Η σύγκρουση των τελευταίων μηνών Πολιτείας – εκπαιδευτικών νομίζω τους αποθάρρυνε, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, παρά τις όποιες εργασιακές διαφορές, έχουμε εξαιρετικούς δασκάλους που μπορούν να βοηθήσουν το δημόσιο σχολείο. Έχουμε βέβαια και ανεπαρκείς που πρέπει να βρεθεί και ο τρόπος αποβολής τους. Το γεγονός ότι οι ίδιοι εκπαιδευτικοί πάλευαν για χρόνια για να κρατήσουν τον κατάλογο διορισίμων αυτό είναι ένα αρνητικό μήνυμα. Επίσης η οριστική κατάργηση του καταλόγου το 2027 είναι μια αρνητική εξέλιξη με σοβαρές επιπτώσεις για τον τόπο. -Στην Κύπρο παρόλο που οι εκπαιδευτικοί επιθεωρούνται, υπάρχει μια μεγάλη μερίδα που δεν έπρεπε να είναι στα σχολεία να διδάσκουν , ωστόσο, παραμένουν αφού οι εκπαιδευτικοί που δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους, δεν απολύονται. Είναι ένα πρόβλημα που συναντάται όχι μόνο στο δημόσιο σχολείο, αλλά και στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Αφορά την αξιολόγηση, αλλά και τη διαχείριση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης. Είναι ένα σημαντικό ζήτημα το οποίο πρέπει η κυβέρνηση να δει με σοβαρότητα. Ο εκσυγχρονισμός του κράτους, της δημόσιας υπηρεσίας και του δημόσιου σχολείου επιβάλει αλλαγές και αντικειμενική κρίση των δημόσιων υπαλλήλων. Ο τόπος θα αλλάξει, αν εμείς αλλάξουμε, αν αλλάξουν νοοτροπίες και ξεπερασμένες πρακτικές. Για να ανελιχθεί για παράδειγμα ένας ακαδημαϊκός στις μόνιμες βαθμίδες στο Πανεπιστήμιο περνάει τουλάχιστον από 2 σημαντικές αξιολογήσεις και πρέπει να περάσουν τουλάχιστον 8 χρόνια. Το ίδιο σύστημα πρέπει να εισαχθεί και στην υπόλοιπη εκπαίδευση. Η μονιμότητα δεν πρέπει να είναι ο κανόνας, πρέπει να δίνεται μετά από απαιτητικές διαδικασίες. -Το Πανεπιστήμιο Κύπρου βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο, σύμφωνα με την εκτίμηση που επικρατεί. Υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω βελτίωση και τι χρειάζεται γι’ αυτό; Πάντοτε υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Αλίμονο αν ένα πανεπιστήμιο εφησυχάσει επειδή θεωρεί ότι πάει καλά. Καλούμαστε να είμαστε δραστήριοι σε ερευνητικό επίπεδο, να είμαστε ανταγωνιστικοί για να μπορούμε να ξεχωρίσουμε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Σχεδιάζουμε την ανάπτυξη ξενόγλωσσων προγραμμάτων γιατί θέλουμε να δώσουμε έμφαση στο διεθνή χαρακτήρα του οργανισμού. Θέλουμε επίσης η επιχειρηματικότητα να έχει δεσπόζουσα θέση στον οργανισμό. Για όλα αυτά χρειάζεται συνεχής εγρήγορση από το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας. Το συνεχές μεταβαλλόμενο περιβάλλον επηρεάζει και τον τρόπο που διδάσκουμε και την ερευνητική δραστηριότητά μας, οπότε αναγνωρίζοντάς το αυτό επιχειρούμε να προσαρμοζόμαστε στις νέες ανάγκες και πραγματικότητες. Στόχος μας είναι να τις προλαβαίνουμε, να τις εκτιμάμε και να ανταποκρινόμαστε σ΄ αυτές αποτελεσματικά. Το κύρος του οργανισμού, των πτυχίων μας, η εμπιστοσύνη των φοιτητών και των αποφοίτων μας, της κοινωνίας ευρύτερα βασίζεται στην αποφασιστικότητά μας να δεχόμαστε την αλλαγή και να την επιδιώκουμε. Καταφέραμε να προσελκύσουμε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου εξαιρετικούς και καταξιωμένους διεθνώς επιστήμονες, η «πόλη της γνώσης» κτίζεται, είμαστε το μόνο πανεπιστήμιο στην Κύπρο που είναι σε όλες τις διεθνείς κατατάξεις (και μάλιστα σε καλή σειρά), είναι το πανεπιστήμιο που αναγνωρίζει όλος ο επιστημονικός κόσμος διεθνώς. Με το έργο μας και τη σοβαρότητά μας έχουμε προσελκύσει σημαντικές χρηματοδοτήσεις και τεράστιες δωρεές. Συνδέσαμε το Πανεπιστήμιο με τη διασπορά και τους σύγχρονους επιχειρηματίες μας. Όλα αυτά είναι ένα συλλογικό επίτευγμα, αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς. Επιτρέψτε μου κάτι προσωπικό. Στο χώρο της πανεπιστημιούπολης, στην Αγλαντζιά, υπηρέτησα τη θητεία μου ως στρατιώτης. Είναι συγκινητικό για μένα ότι καταφέραμε ως οργανισμός να μετατρέψουμε ένα χωράφι ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου σ΄ ένα από τα καλύτερα campus της Ευρώπης. Ο καθένας μας έχει το μερτικό του σ΄ αυτή την προσπάθεια, η συλλογική προσπάθεια που λέγαμε πριν. Εγώ απλώς κρατούσα για 8 χρόνια την μπαγκέτα. Η ορχήστρα έπαιζε με επιδεξιότητα και όρεξη. Είμαι ευγνώμων στην πολιτεία για τη διαχρονική οικονομική αρωγή της και, φυσικά, στους δωρητές μας που μας εμπιστεύτηκαν.
0 Comments
Leave a Reply. |
APXEIO
February 2024
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
|