ΤΗΣ ΑΝΝΙΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Η Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου έχει αναθεωρήσει τα μέτρα πρόληψης για εξαρτησιογόνες ουσίες και δεν περιορίζεται απλά στην ενημέρωση του κοινού. «Γνώμονας της ΑΑΕΚ παραμένει ο άνθρωπος», επεσήμανε σε συνέντευξη του στην εφημερίδα μας ο Πρόεδρος της Αρχής Δρ Χρύσανθος Γεωργίου, ο οποίος πρόσθεσε ότι «το φαινόμενο της χρήσης και της εξάρτησης αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της δημόσιας υγείας, παρά στη σφαίρα της ποινικής δικαιοσύνης». Η πρόκληση σε ότι αφορά την πρόληψη έχει να κάνει με την ενίσχυση των νέων ως προς την αναπροσαρμογή της συμπεριφοράς τους, την ενίσχυση των δεξιοτήτων τους, τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τους, τόνισε ο Δρ. Γεωργίου. Το Σχέδιο Δράσης 2017-2020, συνέχισε, δίνει έμφαση σε αυτού του είδους την πρόληψη και προτείνει παρεμβάσεις με έμφαση στην στήριξη ευάλωτων ομάδων και περιοχών. Μάλιστα, τώρα λειτουργούν 10 στοχευμένα προληπτικά προγράμματα Παγκύπρια, 4 εκ των οποίων σε συνεργασία με Δήμους. Ο Δρ. Γεωργίου ανέφερε ότι η χρήση είναι αποτέλεσμα συνάντησης τριών δεδομένων: του ατόμου, του κοινωνικού περιβάλλοντος και της διαθεσιμότητας της ουσίας. Όπως μας είπε οι περισσότεροι νέοι που πειραματίζονται με τις εξαρτησιογόνες ουσίες δεν συνεχίζουν τη χρήση. Μόνο μια μικρή μειοψηφία των ατόμων αυτών καταλήγει τελικά στη συστηματική χρήση και αναπτύσσει σοβαρά προβλήματα που σχετίζονται με τη χρήση. Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών είναι οι ίδιοι, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Αρχής η νομιμότητα όμως του αλκοόλ ως ουσία το καθιστά ευρύτερα διαθέσιμο και ευκολότερα προσβάσιμο σε σύγκριση με τις παράνομες ουσίες -Στην ετήσια ανασκόπηση σας, για το 2017 αναφέρεται ότι η κάνναβη είναι η πιο διαδεδομένη κυρίως στις ηλικίες 18-22. Έχετε εξακριβώσει γιατί είναι συμβαίνει αυτό; Το πιο πάνω συνάδουν με τα διεθνή ευρήματα, με βάση τα οποία η δοκιμή εξαρτησιογόνων ουσιών γίνεται συνήθως κατά την περίοδο της εφηβείας, της περιόδου δηλαδή ραγδαίων βιοσωματικών, γνωστικών και ψυχοκοινωνικών αλλαγών στο άτομο. Είναι σημαντικό σε αυτό το σημείο να σημειωθεί ότι η ηλικία αυτή αφορά στο γενικό πληθυσμό και όχι στα άτομα που αναπτύσσουν προβλήματα χρήσης και ζητούν θεραπεία, αφού η ηλικία πρώτης δοκιμής κάνναβης (η οποία στην μεγάλη πλειοψηφία αποτελεί την ουσία έναρξης της χρήσης) ανάμεσα στα άτομα αυτά είναι τα 17 έτη. Τονίζεται ταυτόχρονα ότι οι περισσότεροι νέοι που πειραματίζονται με τις εξαρτησιογόνες ουσίες δεν συνεχίζουν τη χρήση και ούτε αναπτύσσουν σοβαρά προβλήματα σχετιζόμενα με αυτή ενώ μια μικρή μειοψηφία των ατόμων αυτών καταλήγει τελικά στη συστηματική χρήση και αναπτύσσει σοβαρά προβλήματα που σχετίζονται με τη χρήση. -Υπάρχει κάποιο σχέδιο δράσης το οποίο εισηγείστε; Ειδικά για τους νέους; Μπορούμε να πετύχουμε κάτι στον τομέα της πρόληψης; Ποιο το σχέδιο δράσης σας; Η Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ) ως ο Ανώτατος συντονιστικός φορέας της Κύπρου στον τομέα των νόμιμων (αλκοόλ & κάπνισμα) και παράνομων ουσιών εξάρτησης και της παθολογικής ενασχόλησης με τα τυχερά παιχνίδια εκπονεί την Εθνική στρατηγική της Κύπρου και παρακολουθεί ταυτόχρονα την εφαρμογή της μέσω της συνεργασίας με τα Υπουργεία αλλά και τον Μη Κυβερνητικό Τομέα. Για την ακρίβεια υπάρχει ολοκληρωμένη ισόρροπη Εθνική στρατηγική που περιλαμβάνει 2 σχέδια δράσης 2013-2017, 2017-2020 και το οποίο έχει συγκεκριμένες δράσεις, με χρονοδιαγράμματα, και μετρήσιμους στόχους για την πρόληψη, θεραπεία, μείωση βλάβης, κοινωνική επανένταξη και καταστολή. Περισσότερες πληροφορίες μπορούν να βρουν οι αναγνώστες σας στην ιστοσελίδα www.naac.org.cy. Σημειώνεται ότι η πρόληψη, όπως και η θεραπεία, η μείωση της βλάβης, η ρύθμιση της προσφοράς, η κοινωνική επανένταξη και η καταστολή αποτελούν όλα ισόρροπους πυλώνες της Εθνικής Στρατηγικής της ΑΑΕΚ. Ένα φαινόμενο όπως αυτό των εξαρτήσεων το οποίο είναι πολυπαραγοντικό, πρέπει να αντιμετωπίζεται στην ολότητα του και σφαιρικά έτσι ακριβώς όπως καθορίζεται από την Εθνική Στρατηγική της Κύπρου η οποία ταυτίζεται με την Ευρωπαϊκή. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνουν τα στοιχεία, τα οποία καταδεικνύουν ότι η Κύπρος συγκαταλέγεται στις χώρες με χαμηλά επίπεδα σε διάφορους δείκτες σε σχέση με την Ευρώπη. Σε ότι αφορά την πρόληψη, σημειώνεται ότι οι αλλαγές στην κοινωνία, αλλά και στα επιστημονικά δεδομένα σε ότι αφορά την αποτελεσματικότητα της πρόληψης προστάζουν την αναθεώρηση των πρακτικών εφαρμογής των προληπτικών παρεμβάσεων, έτσι ώστε να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες και να καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες του συγκεκριμένου πληθυσμού, στον οποίο απευθύνονται. Η άποψη που επικρατεί ότι η πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών σημαίνει γενική ενημέρωση του κοινού για τα θέματα των ουσιών (ποιες είναι οι ουσίες, οι συνέπειες, οι κίνδυνοι κτλ) θεωρείται πλέον ξεπερασμένη, αφού δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να τεκμηριώνουν ότι η παροχή ενημέρωσης και πληροφόρησης για τις ουσίες από μόνη της επιφέρει οποιοδήποτε αποτέλεσμα ως προς την πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών. Με βάση τα πρόσφατα και έγκυρα επιστημονικά δεδομένα, η πρόκληση σε ότι αφορά την πρόληψη έχει να κάνει με την ενίσχυση των νέων ως προς την αναπροσαρμογή της συμπεριφοράς τους, την ενίσχυση των δεξιοτήτων τους, τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τους, του τρόπου που αλληλοεπιδρούν με τους άλλους και με το περιβάλλον γύρω τους (πηγή: EMCDDA Manual-European Drug prevention quality standards). Μέσα και από το Σχέδιο Δράσης της ΑΑΕΚ, διαφαίνεται η ολοκληρωμένη πολιτική για τους νέους που εμπλέκει τόσο το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού με την ενίσχυση του μαθήματος Αγωγής Υγείας, τα οργανωμένα σύνολα νέων, τα οργανωμένα σύνολα γονιών, τα Πανεπιστήμια και την τοπική αυτοδιοίκηση. Παράλληλα η ΑΑΕΚ έχει προχωρήσει από το 2012 σε μνημόνιο συνεργασίας με το Υπουργείο Άμυνας με σκοπό την εφαρμογή προληπτικών δράσεων στο πλαίσιο της Εθνικής Φρουράς με απώτερο στόχο την καθυστέρηση και αποτροπή της έναρξης της χρήσης και των εξαρτητικών συμπεριφορών αλλά και την απρόσκοπτη πρόσβαση σε θεραπευτικά προγράμματα εκεί όπου χρειάζεται. Η διαχρονική ανανέωση της συνεργασίας με το Υπουργείο Άμυνας αποδεικνύει έμπρακτα τη θετική αξιολόγηση των δράσεων που εμπερικλείονται στο μνημόνιο συνεργασίας το οποίο παρακολουθεί στενά η ΑΑΕΚ. Όπως προκύπτει από τη βιβλιογραφία, η ενδεδειγμένη πρόληψη έχει τεκμηριωθεί ότι επιφέρει θετικά αποτελέσματα. Για το λόγο αυτό, η Εθνική Στρατηγική 2013-2020 και συγκεκριμένα το Σχέδιο Δράσης 2017-2020, δίνει έμφαση σε αυτού του είδους την πρόληψη και προτείνει παρεμβάσεις με έμφαση στην στήριξη ευάλωτων ομάδων και περιοχών με έλλειψη υπηρεσιών, ανάπτυξη δράσεων με στόχο τη δημιουργία αποτρεπτικού περιβάλλοντος ως προς τη χρήση. Για το λόγο αυτό η ΑΑΕΚ έχει προχωρήσει από το 2013 στην διαδικασία πρόσκλησης υποβολής προτάσεων για την εφαρμογή στοχευμένων προγραμμάτων, αναλόγως των κενών που εντοπίζονται στην παροχή προληπτικών παρεμβάσεων, αλλά και με βάση τα διαθέσιμα κονδύλια. Για παράδειγμα αυτή τη στιγμή λειτουργούν 10 στοχευμένα προληπτικά προγράμματα Παγκύπρια και 4 από αυτά σε συνεργασία με Δήμους τα οποία επιχορηγεί η ΑΑΕΚ σε συνεργασία με τους Δήμους που εμπλέκονται αλλά και κάποια σε συνεργασία με ΜΚΟ τα οποία επιχορηγεί η ΑΑΕΚ εξόλοκλήρου. Στόχος των προγραμμάτων είναι η στήριξη ευάλωτων ομάδων π.χ. μέσα από την παροχή μαθησιακής βοήθειας ή και συμμετοχή σε εναλλακτικές δραστηριότητες, η στήριξη του σχολικού και οικογενειακού περιβάλλοντος και η δημιουργία αποτρεπτικού περιβάλλοντος ως προς τη χρήση. Οι υπηρεσίες των προγραμμάτων είναι δωρεάν. Παράλληλα η ΑΑΕΚ βρίσκεται στη διαδικασία εφαρμογής και άλλων στοχευμένων προληπτικών προγραμμάτων με βάση τα κενά που παρατηρούνται στην Κύπρο όπως π.χ. Προληπτικό πρόγραμμα για την προπαρασκευαστική μαθητεία σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και παγκύπριο πρόγραμμα δεξιοτήτων για γονείς σε συνεργασία με τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου. Η ΑΑΕΚ μέσα από το ρόλο της, όπως ορίζεται στη σχετική νομοθεσία, μεριμνά για την προώθηση και διασφάλιση καλών πρακτικών, με στόχο τη στήριξη όλων των προγραμμάτων και διασφάλιση της παροχής υψηλής ποιότητας υπηρεσιών στον τόπο μας. -Που εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα στα σχολεία ή στα στρατόπεδα; Τέτοιου είδους συγκρίσεις δυστυχώς δεν μπορούν να γίνουν, γιατί αφορούν εντελώς διαφορετικούς πληθυσμούς και ηλικιακά και με βάση άλλα χαρακτηριστικά. Αυτό που είναι όμως σημαντικό να επισημανθεί είναι ότι τόσο το περιβάλλον του σχολείου, όσο και το περιβάλλον του στρατού αποτελούν σημαντικά περιβάλλοντα προληπτικών παρεμβάσεων (που αποτελούν προτεραιότητα στην Εθνική Στρατηγική για την Αντιμετώπιση της Εξάρτησης από Παράνομες Ουσίες και την Επιβλαβή Χρήση Αλκοόλ και τα σχετικά σχέδια δράσης, κάτι που οφείλεται στο γεγονός ότι οι έφηβοι γενικά αποτελούν ομάδα υψηλότερου κινδύνου όσον αφορά στη χρήση ουσιών εξάρτησης, όπως έχει τεκμηριωθεί μέσα από έρευνες. -Η διαδεδομένη χρήση του αλκοόλ όπως διαπιστώνεται μέσα από την έκθεση σας, στους μαθητές, έχει τις ίδιες ρίζες με την χρήση ναρκωτικών ουσιών; Με βάση τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα σε διεθνές επίπεδο, αναδεικνύεται η σημασία χάραξης σφαιρικών και περιεκτικών πολιτικών σε ότι αφορά τις εξαρτησιογόνες ουσίες, νόμιμες και παράνομες αλλά και τις εξαρτητικές συμπεριφορές. Οι κατευθυντήριες γραμμές απομακρύνονται από τη μέχρι σήμερα ουσιοκεντρική προσέγγιση, αγγίζοντας όλο το φάσμα συμπεριφορών υψηλού κινδύνου. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια είναι και η φιλοσοφία της Εθνικής Στρατηγικής για την Αντιμετώπιση της Εξάρτησης από Παράνομες Ουσίες και την Επιβλαβή Χρήση Αλκοόλ και τα σχετικά σχέδια δράσης, τα οποία αγγίζουν το θέμα της εξάρτησης γενικά, όχι μόνο ανεξαρτήτως από την ουσία, αλλά συμπεριλαμβάνει και άλλες εξαρτητικές συμπεριφορές, όπως η παθολογική ενασχόλησης με τα τυχερά παιχνίδια. Με βάση διεθνή βιβλιογραφία, οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών είναι οι ίδιοι, ανεξάρτητα αν η ουσία είναι νόμιμη ή παράνομη. Η νομιμότητα όμως του αλκοόλ ως ουσία το καθιστά ευρύτερα διαθέσιμο και ευκολότερα προσβάσιμο σε σύγκριση με τις παράνομες ουσίες. Πιο κάτω παρουσιάζονται οι παράγοντες επικινδυνότητας και οι προστατευτικοί παράγοντες για συμπεριφορές χρήσης, προβληματικής χρήσης και εξάρτησης, οι οποίοι ισχύουν για όλες τις ουσίες νόμιμες και παράνομες αλλά και εξαρτητικές συμπεριφορές. ΑΤΟΜΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Χρήση για πρώτη φορά σε μικρή ηλικία Θετικές στάσεις και αντιλήψεις για τη χρήση ουσιών Χαμηλή αυτοεκτίμηση Δυσκολίες εφηβείας Έλλειψη σαφούς και κατάλληλης πληροφόρησης για τους κινδύνους της χρήσης ουσιών Δυσκολία ελέγχου των παρορμήσεων Έλλειψη φιλοδοξιών για το μέλλον ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Ατομικές δεξιότητες: (βασικές δεξιότητες ζωής) Ατομικές δεξιότητες: (βασικές δεξιότητες ζωής) λήψη αποφάσεων αντιμετώπιση προβλημάτων διαχείριση συναισθημάτων, άγχους θυμού κ.α., κριτική σκέψη δημιουργική σκέψη θετική διεκδίκηση δεξιότητες επικοινωνίας -ισχυρή προσωπικότητα -θετική αυτοεικόνα -Γνώσεις σχετικά με τις συνέπειες της χρήσης ουσιών ΟΜΑΔΕΣ ΣΥΝΟΜΗΛΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Χρήση ουσιών από φίλους/παρέα Παραβατική συμπεριφορά Αποκλεισμός από παρέες/απομόνωση Εσφαλμένες αντιλήψεις σχετικά με τη χρήση ουσιών Επανειλημμένη έκθεση σε διαθεσιμότητα παράνομων ουσιών Θετική εικόνα για τη χρήση ουσιών από συνομήλικους ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ -Κοινωνικές δεξιότητες: θάρρος γνώμης, αντίσταση σε πιέσεις, ικανότητα λήψης αποφάσεων και επικοινωνίας - Συμμετοχή σε δημιουργικές δραστηριότητες ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Ελλειμματική κοινωνικοποίηση Στάσεις και αντιλήψεις που επιτρέπουν ή υποστηρίζουν τη χρήση ουσιών Φτώχεια, εγκληματικότητα Περιοχές με υψηλό δείκτη επικράτησης και διαθεσιμότητας παράνομων ουσιών Κοινωνικός αποκλεισμός και περιθωριοποίηση Προβολή προτύπων χρήσης από τα ΜΜΕ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Προσφορά οικονομικών, κοινωνικών, εκπαιδευτικών και ψυχαγωγικών ευκαιριών στην κοινότητα Προσφορά ευκαιριών για δημιουργική απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο Υποστηρικτική κοινότητα Μηνύματα κατά της χρήσης στην κοινότητα ΣΧΟΛΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Σχολική αποτυχία Αρνητικό/Ελλειμματικό σχολικό και ψυχαγωγικό κλίμα Κακή ενσωμάτωση στη σχολική ζωή/σκασιαρχείο Έλλειψη ξεκάθαρων κανόνων/πολιτικής σχολείου Χαμηλές προσδοκίες σχολείου/εκπαιδευτικών Εκφοβισμός/στιγματισμός και περιθωριοποίηση ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Σχολική επιτυχία Σύνδεση με σχολική ζωή Ενδιαφέρον, στήριξη από το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς Συμμετοχή, υπευθυνότητα, ένταξη σε δραστηριότητες και αποφάσεις του σχολείου Ξεκάθαροι κανόνες και πολιτική του σχολείου -Η αυξημένη χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ συνδέεται με το έγκλημα; Πρώτα από όλα να αναφέρουμε ότι με βάση τα στοιχεία που συλλέγει η Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου μέσα από το Τμήμα Παρακολούθησης, τα οποία αξιοποιεί για την περιγραφή της κατάστασης των εξαρτησιογόνων ουσιών στην Κύπρο, δεν μπορούν να εξαχθούν ξεκάθαρα συμπεράσματα ως προς την αύξηση ή τη μείωση της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, παρά μόνο όταν αναφερόμαστε σε συγκεκριμένους δείκτες ή πληθυσμό (π.χ. γενικός πληθυσμός, μαθητικός πληθυσμός, άτομα που αιτούνται θεραπείας κλπ). Το πρόβλημα της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών δεν είναι μονοδιάστατο. Αποτελεί ένα σύνθετο ψυχοκοινωνικό πρόβλημα που έχει σχέση με το οικονομικό - κοινωνικό - πολιτιστικό πλαίσιο όπου αναπτύσσεται η προσωπικότητα του νέου ανθρώπου, οι αξίες και τα πρότυπα που κυριαρχούν και προβάλλονται σε μαζική κλίμακα. Μελετώντας όλους τους παράγοντες κινδύνου αυτό που διαφαίνεται είναι ότι η χρήση είναι αποτέλεσμα συνάντησης τριών δεδομένων: του ατόμου, του κοινωνικού περιβάλλοντος και της διαθεσιμότητας της ουσίας. Ταυτόχρονα, είναι γεγονός ότι σε σχέση με το γενικό πληθυσμό τα άτομα που προβαίνουν σε εγκληματικές ενέργειες παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά χρήσης και εξάρτησης. Είναι επίσης γεγονός ότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός χρηστών που αποτείνεται για βοήθεια μπορεί να επανενταχθεί στην κοινωνία και να αποτελέσει ενεργό και χρήσιμο μέλος της κοινωνίας. Ως εκ τούτου, η σχέση μεταξύ χρήσης ουσιών και εγκλήματος δεν είναι γραμμική και ούτε γενικευμένη. Πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι δεν είναι όλοι οι χρήστες εγκληματίες και το αντίθετο (πολλά από τα άτομα που κάνουν χρήση ΔΕΝ εμπλέκονται σε εγκληματικές ενέργειες και αντιστρόφως). Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα Ναρκωτικά υπάρχει ένας αριθμός θεωριών που επεξηγούν τη σχέση ουσιών και εγκλήματος σύμφωνα με τα οποία: οι ουσίες μπορεί να οδηγήσουν στο έγκλημα, το έγκλημα μπορεί να οδηγήσει στις ουσίες ή οι ουσίες και το έγκλημα μπορεί να συνδέονται με άλλους τρόπους και να βασίζονται σε κοινά αίτια. Συγκεκριμένα αναφέρουμε τα πιο κάτω συνδεόμενα με τις ουσίες εγκλήματα όπως αναφέρονται σε άρθρο του Ευρωπαϊκού Παρατηρητήριου για τα Ναρκωτικά (2007): 1. Τα εγκλήματα που σχετίζονται με συμπεριφορές βίας οι οποίες προέρχονται από τη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών και κυρίως κοκαΐνης και αμφεταμινών καθώς και αλκοόλ. Ωστόσο δεν οδηγεί η χρήση ουσιών αυτή καθαυτή στο έγκλημα αλλά άλλοι ατομικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρεάζουν το πως οι ουσίες αυτές θα επιδράσουν στη συμπεριφορά. 2. Τα εγκλήματα που συνδέονται με την οικονομική ανάγκη για αγορά ακριβών ουσιών εξάρτησης (συνήθως κλοπές). Ωστόσο πολλοί είναι οι χρήστες οι οποίοι συντηρούν τη χρήση τους με τις δικές τους νόμιμες οικονομικές πηγές. 3. Εγκληματικότητα η οποία συνδέεται με τις παράνομες αγορές ως μέρος παράνομης διακίνησης ναρκωτικών. 4. Εγκλήματα που σχετίζονται με τη χρήση, κατοχή, καθώς και οδήγηση υπό την επήρεια. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι ουσίες και η εγκληματικότητα συνδέονται μέσω της νομοθεσίας. Απαντώντας εν συντομία την ερώτηση σας, η χρήση ουσιών και αλκοόλ μπορεί να συνδεθεί με διάφορους άμεσους ή έμμεσους τρόπους με την εγκληματικότητα όμως οι γενικεύσεις και οι γραμμικές ερμηνείες (χρήσης – εγκληματικότητας) θεωρούμε ότι οδηγούν σε λανθασμένη πληροφόρηση του κοινού και στιγματίζουν το σύνολο των ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις ουσίες εξάρτησης. Η στροφή που υπάρχει σε ότι αφορά την αντίληψη του προβλήματος των ουσιών εξάρτησης, από τη σφαίρα της εγκληματικότητας, στη θεώρηση του ως προβλήματος δημόσιας υγείας αποδεικνύεται μέσα από την τροποποίηση και προώθηση του «περί θεραπείας Κατηγορουμένων Χρηστών ή Ουσιοεξαρτημένων» νόμου ο οποίος ψηφίστηκε το 2016 και τροποποιήθηκε το 2017 και προβλέπει την παραπομπή των παραβατών σε θεραπεία, ως εναλλακτική λύση αντί της φυλάκισης. Τέτοια μέτρα υπάρχουν στη νομοθεσία όλων των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ η βασική τους αρχή είναι η πεποίθηση πως η βελτίωση της ποιότητας ζωής του χρήστη ουσιών εξάρτησης αποτελεί παράγοντα πρόληψης της εγκληματικής συμπεριφοράς. Κλείνοντας θα ήθελα να αναφέρω ότι όπως διαφαίνεται και από την ετήσια ανασκόπηση της ΑΑΕΚ για το 2017, πολλοί στόχοι επιτεύχθηκαν και αρκετά βρίσκονται σε πορεία εξέλιξης, τα οποία θα ολοκληρωθούν μέσα από τη συνεχή και στενή συνεργασία με τους διαχρονικούς μας συνεργάτες, τους οποίους θερμά ευχαριστούμε, ενώ παράλληλα τους καλούμε να κρατήσουν ζωντανό το πνεύμα της κοινωνικής αλληλεγγύης. Επίσης οι λειτουργοί της έντυπης, τηλεοπτικής, ραδιοφωνικής και διαδικτυακής δημοσιογραφίας έχουν ένα σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν μέσα από το έργο τους για απρόσκοπτη μεταφορά των ειδήσεων και αντικειμενική και επιστημονικά τεκμηριωμένη πληροφόρηση αναφορικά με την εξάρτηση και τις πτυχές που τη συνθέτουν. Παράλληλα, τα ΜΜΕ καλούνται να διαχειρίζονται και να επεξεργάζονται το υλικό που έχουν στα χέρια τους, με πλήρη σεβασμό σε ότι αφορά τα προσωπικά δεδομένα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα δικαιώματα των παιδιών αλλά και σε ότι αφορά θέματα δεοντολογίας ευρύτερα. Ως εκ τούτου θα ήθελα να σημειώσω ότι η κοινωνική συνοχή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της αντιμετώπισης πολυπαραγοντικών θεμάτων όπως αυτό της εξάρτησης και των εξαρτητικών συμπεριφορών που επιβάλλει τη συστράτευση δυνάμεων η οποία θα λειτουργεί ως αντίβαρο στις νέες δύσκολες πραγματικότητες. Για μια ακόμα φορά θα ήθελα να αναφέρω ότι όραμα της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου είναι τα παιδιά και οι νέοι μας να είναι πιο κοντά σε υγιείς τρόπους ζωής. Γνώμονας της ΑΑΕΚ παραμένει ο άνθρωπος και η συνέχιση της κατάρριψης του στίγματος στην κυπριακή κοινωνία, έτσι ώστε το φαινόμενο της χρήσης και της εξάρτησης να αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της δημόσιας υγείας, παρά στη σφαίρα της ποινικής δικαιοσύνης. Πιο κοντά σε αληθινούς τρόπους ζωής μακριά από εξαρτήσεις…
0 Comments
Leave a Reply. |
APXEIO
February 2024
Click to set custom HTML
Click to set custom HTML
|